Крыніца “Уселюбская” знаходзіцца ў Навагрудскім раёне.
14 жніўня 2011 года крыніца з капліцай былі асвечаны ў гонар святых мучанікаў Макавейскіх, а купель — у гонар Жыватворнага крыжа Гасподняга, аб чым сведчыць памятны надпіс на сцяне купелі. Капліца і купель былі пабудаваны на ахвяраванні Людмілы і Уладзіміра Максімчыкавых.
Жыхары вёскі Уселюб шануюць і любяць святую крыніцу. Прыходзяць да яе папіць вады, набраць з сабой, умыцца і акунуцца ў купелі.
“Ад розных хвароб і немачы дапамагае святая вадзіца”, — расказала адна з мясцовых жыхарак.
Крыніца знаходзіцца ў распараджэнні мясцовага праваслаўнага храма ў гонар св. Архістратыга Міхаіла. Ён будаваўся з 1833 па 1840 год на ахвяраванні прыхаджан на месцы згарэлай драўлянай царквы — каменна-самана-глінабітны, пабудаваны ў форме карабля з паўкруглым апсідным алтаром, двума купаламі. Таксама на сродкі прыхаджан была ўзведзена двух’ярусная каменная званіца з трыма званамі.
У вёсцы Уселюб знаходзіцца адзін з найстаражытнейшых касцёлаў Беларусі, які вядзе сваю гісторыю з 1433 года. Паводле некаторых крыніц, ён быў узведзены князем Андрэем Уселюбскім. Згодна з іншай версіяй, касцёл быў пабудаваны на сродкі стайніка Вялікага Княства Літоўскага Яна Няміры. Асвечаны быў як касцёл св. Іаана Хрысціцеля. У ХХ стагоддзі касцёл спрабавалі разбурыць, доўгі час ён знаходзіўся ў запусценні. Быў адрэстаўрыраваны ў 1988—1991 гадах і 14 верасня 1991 года асвечаны ў гонар св. Казіміра.
Славіцца Уселюб і сядзібна-паркавым комплексам XVIII—XX стст. Яго гісторыя звязана з лёсам графаў О’Руркаў. Яны з’яўляліся прадстаўнікамі арыстакратычнага дваранскага роду ірландскага паходжання і паступілі на службу да імператрыцы Лізаветы Пятроўны ў XVIII стагоддзі. Генерал Іосіф О’Рурк, апошні ўладальнік маёнтка, праславіўся ў руска-турэцкай вайне, а ў вайне з Напалеонам у 1812 годзе разграміў авангард-генерала Мора, праследуючы французаў уздоўж Буга да самага Брэста.
Сёння ў вёсцы Уселюб можна ўбачыць родавы магільны склеп О’Руркаў і маляўнічы парк, які спалучае рысы французскага і англійскага ландшафтнага мастацтва.
Алена ХАРАШЭВІЧ
Фота аўтара