На запаветныя 100 балаў сёлета здалі цэнтралізаванае тэсціраванне 57 жыхароў Гомельшчыны. Дарэчы, пяць з іх — выпускнікі мінулых гадоў, у тым ліку настаўнікі. Абсалютная большасць — тыя, хто стане студэнтамі розных устаноў вышэйшай адукацыі Беларусі ўжо ў верасні.
Як расказала прарэктар Гомельскага абласнога інстытута развіцця адукацыі Вольга Блажко, віншаванні сёння атрымліваюць не толькі падлеткі, але і іх настаўнікі, бацькі і ўстановы сярэдняй адукацыі, якія зрабілі вялікі ўклад у падрыхтоўку выдатных вучняў.
Алена Башылава сама некалі скончыла гімназію № 10 Гомеля, а цяпер выкладае тут гісторыю і грамадазнаўства. У гэтым годзе тры яе выпускнікі па грамадазнаўстве атрымалі па 100 балаў і адзін — 99. Настаўніца з вялікім вопытам работы ўпэўнена, што такі вынік дасягнуты агульнымі намаганнямі:
— Не можа адзін чалавек падрыхтаваць на такім узроўні. У нашай гімназіі існуе агульны дух, па сутнасці, мы — адна вялікая сям’я: дзеці, бацькі і настаўнікі. У нас добры мікраклімат, які спрыяе раскрыццю творчага патэнцыялу. Тут хочацца самарэалізоўвацца, увасабляць свае ідэі. Прычым такія традыцыі існуюць дзясяткі гадоў і перадаюцца наступным пакаленням.
Пра сваіх стабальнікаў Алена Мікалаеўна расказвае з гонарам. Дар’я Хрушчова, напрыклад, выдатніца і залатая медалістка:
— Даша — лідар гімназічнага самакіравання. Яркая асоба, салістка калектыву класічнага танца “Натхненне”. У нас ёсць клуб “Храм маёй душы”, якім я кірую. Яна — адна з актрыс гэтага клуба. Даша таксама была ўдзельніцай агітбрыгады “Простыя ісціны” і тэатра “Каскад”. Цяпер наша Даша стала студэнткай БДУ, будзе вучыцца на факультэце міжнародных адносін па спецыяльнасці “Міжнароднае права”.
Яшчэ адзін стабальнік Алены Башылавай — Андрэй Піневіч — алімпіяднік па англійскай мове. Сёння юнак таксама ўжо залічаны ў БДУ на факультэт міжнародных адносін на спецыяльнасць “Міжнародныя адносіны”. Хлопец паступова ўвасабляе мару жыцця: вельмі хоча стаць дыпламатам. І цяпер ён на прамым шляху да яе здзяйснення.
— Між тым у гімназіі ён быў членам клуба “Храм маёй душы” і вядучым акцёрам нашага англійскага тэатра, — працягвае аповед пра сваіх лепшых вучняў Алена Мікалаеўна. — Юнак мае актыўную грамадзянскую пазіцыю. Ведаеце, гэта тыя дзеці, якія прывыклі працаваць, імкнуцца, ставіць мэты і іх дасягаць… Вось і Дар’я Носка — яна пераможца Рэспубліканскай алімпіяды па грамадазнаўстве. У дзяўчыны была абсалютная перамога на абласной алімпіядзе, і яна атрымала адпаведны сертыфікат па яе выніках. Дар’я заваявала дыплом ІІ ступені на заключным, рэспубліканскім этапе. Між тым яна вырашыла яшчэ раз праверыць сябе на ЦТ па грамадазнаўстве і атрымала 100 балаў. Прынамсі, менавіта Даша знайшла памылку ў тэсце. Даша напісала ў пратаколе пра тое, што ёсць памылка ў першым варыянце заданняў. РІКВ потым пацвердзіў, што гэта так.
Алена Башылава гаворыць, што дзяўчына была апантаная паступленнем у БДУ на факультэт міжнародных адносін. Даша Носка, якая была залічана па-за конкурсам, выбрала спецыяльнасць “Лінгвакраязнаўства”.
З вучаніц Алены Башылавай толькі адзін бал да “сотні” не дабрала Ліна Басякова. Між тым гэта не перашкодзіла ёй стаць студэнткай Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Дзяўчына паступіла на факультэт філасофіі і сацыяльных камунікацый на спецыяльнасць “Сацыяльныя камунікацыі”.
— Каб здаць грамадазнаўства, дзеці павінны мець вельмі шырокі кругагляд. Трэба веданне сусветнай гісторыі і гісторыі Беларусі, беларускай і рускай літаратур і моў. Да таго ж яны ўсе бліскуча здалі і іншыя прадметы, — расказвае Алена Мікалаеўна, — таму паступілі на бюджэт. Гэта дзеці высокаматываваныя. У гімназіі ёсць сістэма работы з такімі дзецьмі. Мы іх развіваем, уключаем у розныя інтэлектуальныя праекты. Яны ўдзельнікі розных чытанняў, дзейнасці навуковага таварыства “Свабодны выбар”. У гэтых дзяцей фарміруюцца агульнавучэбныя кампетэнцыі на працягу многіх гадоў. Таму школьнікі былі падрыхтаваны да такога выніку. Іх дасягненні — работа ўсяго школьнага калектыву.
Дарэчы, на Гомельшчыне адзінаццаць чалавек атрымалі “сотню” па грамадазнаўстве. Больш толькі па беларускай мове — шаснаццаць стабальных сертыфікатаў у школьнікаў з Ельска, Кармы, Лельчыц, Лоева, Мазыра, Светлагорска, Хойнікаў і Гомеля.
Двух стабальнікаў падрыхтавала настаўніца сярэдняй школы № 10 Светлагорска Людміла Грыцкова. Выкладчыца з трыццацігадовым стажам гаворыць, што любая перамога — гэта, канечне, сур’ёзная праца:
— Калі любіш работу, атрымліваюцца станоўчыя вынікі і перамогі. Самаадукацыя настаўніка, добрасумленныя адносіны да сваёй работы плюс вялікае жаданне і імкненне вучня спасцігнуць глыбіню ведаў па прадмеце даюць такія добрыя вынікі.
Людміла Анатольеўна выкладала беларускую мову ў сваіх стабальнікаў з 5 класа. Пра сістэму работы гаворыць, што заўсёды імкнецца паглыблена даваць любое правіла:
— Я не люблю, калі напалову. Рабіць дык рабіць — ці не брацца зусім. Я сама раблю тэставыя заданні. Прычым значна цяжэйшыя, чым даюцца на тэсціраванні. Гэта тэматычныя тэсты, але перад гэтым мы паглыблена вывучаем правілы. Канечне, важнае жаданне дзяцей плюс дысцыпліна. Я нагадваю, што кожны бал летам — на вагу золата. Вялікую ролю адыгрывае тая прафесія, якую выбраў, бо вучыцца таму, да чаго не ляжыць душа, таму што не хапіла балаў, не вельмі прыемна. Кажу дзецям: “Імкніцеся, каб былі высокія балы, і тады ў вас больш шансаў паступіць туды, куды хочацца, і вучыцца бясплатна. І работа потым будзе любімай”.
Пра сваіх стабальніц Лізу Шуст і Тоню Бычкову яна гаворыць так: “мае школьныя дочачкі”. Калі ўспамінае іх, голас цяплее:
— Разумніцы мае. Яны да рэпетытараў не хадзілі. Гаварылі: “Нам вас хапае па поўнай”. Лізавета Шуст — старанная дзяўчына, адказная і працавітая. Ліза прымала ўдзел у інтэрнэт-алімпіядах па беларускай мове, была сярод пераможцаў. Ёсць абласны конкурс “Гавары са мной па-беларуску”, Ліза прымала ўдзел і ў ім. Яны дзеці актыўныя і ўдзельнічалі ў розных мерапрыемствах. У іх увогуле рознабаковыя інтарэсы. У нашай школе праходзіць шмат разнастайных мерапрыемстваў, у тым ліку тыдні беларускай мовы. Яны заўсёды прымалі ўдзел у творчай рабоце. Тоня Бычкова таксама вельмі старанная. Мне падабалася, як яны пішуць водгукі. Водгук напісаць складана: трэба паказаць уласныя думкі і ўкласці душу. Тоня і Ліза могуць гэта рабіць: знайсці адметнасць, убачыць у звычайным, простым нешта велічнае, незвычайнае і ўзнёсла гэта падаць. На гэта працуе ў тым ліку іх багаты лексічны запас.
Стабальніца і вучаніца Людмілы Грыцковай Лізавета Шуст з агульным 381 балам ужо залічана, як і марыла, на спецыяльнасць “Перакладчык” факультэта міжнародных бізнес-камунікацый Беларускага дзяржаўнага эканамічнага ўніверсітэта:
— На ЦТ, я лічу, заўсёды ёсць пэўная доля ўдачы, бо ты не ведаеш, які варыянт трапіць. Можа, нешта занадта складанае. Але я думаю, што справілася б і з іншымі варыянтамі таксама. Было некалькі заданняў, калі не ведала адказу дакладна. Тады было страшнавата, але сабралася з думкамі, успомніла, што расказвала па тэме настаўніца — правільны адказ прыйшоў у галаву. Напэўна, Людміла Анатольеўна — самы лепшы настаўнік, які ў мяне быў. Так, як яна выкладвалася з намі на ўроках, не працаваў ніхто. На агульны вынік мы працавалі разам. Яе работу з намі проста нельга пераацаніць.
Стабальніцы па беларускай мове Тоні Бычковай, якая ўсяго набрала 348 балаў, не хапіла аднаго, каб бясплатна вучыцца на правізара-фармацэўта ў Віцебскім медыцынскім універсітэце. Але здраджваць мары яна не збіраецца. Гаворыць, што пойдзе вучыцца туды ж платна:
— Мае 100 балаў па беларускай мове — агульная наша праца. Гэта вынік намаганняў як маіх, так і выкладчыка. Удача таксама важная. Я, калі рашала тэсты, была цалкам упэўнена ў адказах. Людміла Анатольеўна не толькі дала нам глыбокія веды па прадмеце, але і многа розных урокаў жыцця. Яна нас падрыхтавала не толькі да паступлення. Яна вучыла, як прымаць рашэнні ў жыцці ўвогуле. Пры разборы літаратурных твораў мы разважалі над тым, якія падзеі ўплываюць на герояў, чаму трэба думаць, перш чым здзяйсняць нейкія ўчынкі.
Сама Людміла Анатольеўна згаджаецца, што ўрокі беларускай літаратуры — гэта важныя ўрокі, якія дапамагаюць вызначыць жыццёвыя прыярытэты:
— Літаратура вучыць быць чалавекам. Мне здаецца, я крыху навучыла сваіх вучняў любіць жыццё, заўважаць у ім прыгажосць. Яны дакладна ўлюбіліся ў беларускую мову.
Між тым яшчэ адзін вучань Людмілы Грыцковай — Ігар Баранаў — яе сёлета вельмі ўразіў. Хлопец набраў па беларускай мове 99 балаў. Пры гэтым, успамінае настаўніца, у 9 класе па гэтым прадмеце ў яго была “шасцёрка” за год:
— Калі ад Тоні і Лізы я чакала высокіх вынікаў, то Ігар сапраўды здзівіў. Ігар сам выбраў здаваць беларускую мову. Хлопец мае тэхнічны склад розуму, ён вельмі стараўся і ўрэшце набраў 345 балаў. Яму гэтага хапіла, каб паступіць у БНТУ.
— Я туды вельмі хацеў паступіць, — пацвярджае Ігар Баранаў. — Буду вучыцца бясплатна на энергетычным факультэце на інжынера-энергетыка. Мае 99 балаў па беларускай — гэта вельмі крута. Сам не думаў, што магу так выдатна напісаць тэст. Разлічваў балаў на 90. На тэсціраванні дастаткова ўпэўнена сябе адчуваў, але ж некаторыя заданні выклікалі цяжкасць. На адным заданні я разгубіўся — гэта была дакладна не выпадковасць, а мая памылка. Што тычыцца работы маёй выкладчыцы беларускай мовы Людмілы Анатольеўны, то яе праца — асноўны ўклад у мой поспех. Калі б не яна — я так добра тэст не здаў бы. Яна дала мне вельмі глыбокія веды. Да таго ж яна чалавек з гумарам, што вельмі важна падчас школьных урокаў.
На самым поўдні нашай краіны, у хойніцкай сярэдняй школе № 3, вучылася дзяўчынка, якая адзіная на Гомельшчыне сёлета атрымала два сертыфікаты па 100 балаў. У круглай выдатніцы Веранікі Гарбар “сотня” не толькі па беларускай мове, але і па біялогіі. Хімію яна здала на 91 бал, што дазволіла хутка зразумець: яна праходзіць на спецыяльнасць, пра якую марыла апошнія гады. Вераніка — ужо студэнтка стаматалагічнага факультэта Мінскага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта:
— Я займалася ў профільным класе ў школе на ўроках і на факультатывах. Ніякіх рэпетытараў не было. Дарэчы, у нас на факультатывах давалі ўсю тэарэтычную базу і рашалі розныя тэсты. Мне цікава рашаць складаныя задачы — я заўсёды бяруся ў першую чаргу за цяжкія заданні. Два гады назад вырашыла, куды хачу паступаць, таму мэтанакіравана рыхтавалася толькі ў медыцынскі. Не вельмі складана было вучыцца ў школе, тым больш што выкладчыкі заўсёды мне дапамагалі — у тым ліку настаўніцы беларускай мовы Святлана Васільеўна Анісенка і біялогіі Ганна Аляксандраўна Даніленка. Я ніколі не прагульвала ўрокаў, таму было лёгка вучыцца. Мне было аднолькава цікава і проста вучыцца па ўсіх прадметах. У алімпіядах я не ўдзельнічала апошнія гады: рыхтавалася толькі да тэсціравання.
Ганна Даніленка, класны кіраўнік і настаўніца біялогіі, якая падрыхтавала Вераніку Гарбар, гаворыць, што займалася з дзяўчынай з 7 класа:
— Дзяўчынка вельмі мэтанакіраваная і адказная. Яна рана, пасля 9 класа, вызначыла для сябе медыцынскі кірунак і ўпарта ішла да мэты. У Веранікі добрая памяць, яна вельмі працавітая. Да здачы ЦТ рыхтавалася апантана. У нашай школе быў сфарміраваны профільны клас з паглыбленым выкладаннем хіміі і біялогіі. У нас былі заняткі ў школе і міжшкольныя факультатывы. Ніколі не было такога, каб яна не прыйшла. Пасля таго як дзеці здалі экзамены, у нас былі дадатковыя заняткі, прысвечаныя падрыхтоўцы да ЦТ. Акрамя таго, я праводзіла для школьнікаў кансультацыі. Вераніка заўсёды старанна разбірала кожнае пытанне, удакладняла кожны нюанс, вельмі паглыблялася ў тэму. Вучоба ў яе заўсёды была на першым месцы. Для мяне яе 100 балаў — не сюрпрыз, а заканамернасць. Дарэчы, многія дзеці ў нашай школе набралі вельмі высокія балы па біялогіі, але толькі Вераніка на тэсціраванні была цалкам сканцэнтраваная і не дапусціла ніводнай памылкі.
Між тым біялогія на Гомельшчыне на трэцім месцы па колькасці стабальных сертыфікатаў: восем вучняў паказалі на цэнтралізаваным тэсціраванні найвышэйшыя вынікі.
— Трэба ўзгадаць яшчэ адну ўстанову Гомельскай вобласці, якая сёлета падрыхтавала адразу чатыры выпускнікі са стабальнымі сертыфікатамі, — адзначае начальнік аддзела дашкольнай, агульнай сярэдняй, спецыяльнай і прафесійнай адукацыі галоўнага ўпраўлення адукацыі Гомельскага аблвыканкама Наталля Сапрыка. — Вучні Гомельскага дзяржаўнага абласнога ліцэя зноў праславілі сваю ўстанову. Гэта Марыя Семчанка і Данііл Казімірскі. Беларускай мове іх вучыла Алена Шынгірэй. Па біялогіі, якую выкладае Святлана Бісева, тут “сотня” ў Аліны Саракалетавай. Настаўнік грамадазнаўства Юрый Русакевіч падрыхтаваў Юлію Новік. Віншуем усіх!
Ірына АСТАШКЕВІЧ.