Вялікае значэнне ў развіцці дзяцей мае прадметна-прасторавае развіццёвае асяроддзе, якое іх акружае. Значную ўвагу стварэнню такога асяроддзя ўдзяляла яшчэ М.Мантэсоры. Педагог лічыла, што неабходна арганізаваць такое прасторавае асяроддзе, у якім дзіця магло б адчуваць сябе камфортна і развівацца ў розных відах дзейнасці.
Вядома, што яшчэ ў 1907 годзе самой Марыяй Мантэсоры быў выраблены прататып сучаснага бізіборда. Яна вырашыла даць магчымасць дзецям пагуляць з прадметамі, да якіх бацькі звычайна іх не падпускаюць (выключальнік святла, дзвярныя зашчапкі, дзвярныя ланцужкі). Усе элементы на дошцы былі абсалютна бяспечнымі для малыша. Пры дапамозе такой цацкі дзіця вучылася націскаць, адкрываць, круціць розныя прадметы. Зараз сярод падобных цацак вылучаюцца развіццёвыя дошкі-бізіборды. Іх можна зрабіць сваімі рукамі з розных матэрыялаў і з улікам узросту дзіцяці. Такім чынам, вырашаюцца выхаваўчыя і адукацыйныя задачы, якія ставіць перад сабой выхавальнік.
Мэта гульні з бізібордам не сама гульня, а навучанне праз гульню, ажыццяўленне непарыўнай сувязі сенсорнага развіцця з разнастайнай дзейнасцю сродкамі дыдактычных гульняў і практыкаванняў. Пры дапамозе прадуманых элементаў і прадметаў на бізібордзе дзіця незаўважна для сябе засвойвае ў гульні сенсорныя эталоны. Значнасць гульняў на такіх дошках вельмі вялікая для развіцця дзяцей малодшага дашкольнага ўзросту. Гэта вельмі займальны і цікавы дапаможнік для дзяцей, які надоўга прыцягвае ўвагу. Гульні з бізібордам з’яўляюцца добрым сродкам рэлаксацыі. Дзіця можа доўга і спакойна гуляць з ім самастойна. Дотык да розных прадметаў, маніпуляцыі з імі станоўча ўплываюць на мозг дзіцяці, стымулююць яго дзейнасць. Падчас гульняў, выканання заданняў, маніпуляцый з прадметамі на бізібордзе ў дзяцей развіваецца дробная маторыка рук, лоўкасць, тактыльныя адчуванні, мысленне, логіка, увага, маўленне, фарміруюцца пэўныя ўменні і навыкі.
Пры дапамозе бацькоў у нашай групе быў зроблены бізіборд для дзяцей малодшага дашкольнага ўзросту. Ён атрымаўся даступным, бяспечным, функцыянальным, насычаным па змесце, эстэтычна прывабным і зручным у выкарыстанні. Бізіборд створаны ў выглядзе хаткі, ён не займае шмат месца ў групе і лёгка перамяшчаецца.
З усіх бакоў ён запоўнены гульнявым матэрыялам. З кожнага боку бізіборда можа гуляць па некалькі чалавек (па 2—3 дзіцяці).
Бізіборд развівае дробную маторыку і лоўкасць рук, сенсорныя ўяўленні дзяцей ва ўспрыманні колеру, формы, велічыні прадметаў, развівае тактыльныя адчуванні, вучыць працаваць з рознымі бытавымі прыстасаваннямі (выключальнікі, разеткі, замочкі, зашчапкі), выпрацоўвае ўменне зашпільваць і расшпільваць гузікі, замкі-маланкі, папружкі, спрыяе развіццю ў дзяцей мыслення, увагі, маўлення, памяці.
Формы работы з бізібордам могуць быць розныя: непасрэдна адукацыйная дзейнасць, сумесная дзейнасць, індывідуальная работа, самастойная работа.
Са сваімі маленькімі выхаванцамі я праводжу дыдактычныя гульні, прапаную ім гульнявыя заданні ў адпаведнасці з праграмай дашкольнай адукацыі і планаваннем выхаваўча-адукацыйнай дзейнасці ў групе. Гульні з хаткай задавальняюць цікаўнасць выхаванцаў, выклікаюць жаданне даследаваць навакольны свет. Манатонныя дзеянні з гульнявымі механізмамі супакойваюць і расслабляюць. Я прыйшла да высновы аб эфектыўнасці выкарыстання такіх цацак для гарманічнага развіцця дзяцей малодшага дашкольнага ўзросту.
Таццяна ОРСІЧ,
выхавальнік Нягневіцкага ДЦРД Навагрудскага раёна.