У Беларускім дзяржаўным педагагічным універсітэце імя Максіма Танка адкрылася рэспубліканская інтэрактыўная выстава “Партызаны Беларусі”. У аснове выставы — дакументы сумеснага праекта Выдавецкага дома “Беларусь сегодня” і Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь par tizany. by, а таксама матэрыялы Беларускага дзяржаўнага архіва кінафотафонадакументаў.
Унікальны праект рэалізуецца з красавіка гэтага года пры падтрымцы Міністэрства адукацыі і накіраваны на азнаямленне студэнцкай моладзі і прафесарска-выкладчыцкага складу ўстаноў вышэйшай адукацыі з гісторыяй партызанскага руху на тэрыторыі Беларусі. Праўду пра падзеі Вялікай Айчыннай вайны арганізатары выставы невыпадкова вырашылі данесці менавіта студэнцкай аўдыторыі. Калі паглядзець на чорна-белыя фотаздымкі ваеннага часу, то нельга не заўважыць, што на іх адлюстраваны ў асноўным равеснікі сённяшніх студэнтаў. А ўзнагародныя лісты і баявыя характарыстыкі 18—20-гадовых юнакоў і дзяўчат — выдатны матэрыял для патрыятычнага выхавання сучаснай моладзі.
“Мы з гонарам прымаем эстафету памяці ў сценах нашага ўніверсітэта. Для любога грамадства гістарычная памяць, патрыятызм з’яўляюцца фундаментальнымі каштоўнасцямі. Для нашага народа гэта асабліва значна. Прадстаўленыя на выставе дакументы сведчаць пра тое, што партызанскі рух быў масавым. Сёння кожны з нашых студэнтаў і выкладчыкаў можа дакрануцца да гісторыі. Нават я, калі разгортвалася выстава, знайшоў дакументальнае пацвярджэнне таго, што ў ваколіцах той вёскі, дзе нарадзілася мая бабуля, праходзілі актыўныя партызанскія дзеянні”, — падзяліўся прарэктар па вучэбнай рабоце БДПУ імя Максіма Танка Аляксандр Макоўчык.
Выставачны праект з’яўляецца данінай памяці героям Вялікай Айчыннай вайны і пабываў ужо ў многіх кутках нашай краіны. З унікальнымі матэрыяламі азнаёміліся студэнты і выкладчыкі многіх рэгіянальных устаноў вышэйшай адукацыі. Цяпер настала чарга і сталіцы. “Адна з мэт выставы — папулярызацыя нашага асноўнага з Выдавецкім домам “Беларусь сегодня” праекта — інтэрнэт-партала “Партызаны Беларусі”. Гэта своеасаблівая электронная энцыклапедыя па гісторыі партызанскага руху, электронная персаніфікаваная база даных аб партызанах і падпольшчыках Вялікай Айчыннай вайны, — паведаміў дырэктар Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь Андрэй Дземянюк (дарэчы, выпускнік гістфака БДПУ). — На партале прадстаўлена больш за 184 тысячы партызан і падпольшчыкаў. Штодзень база папаўняецца новымі імёнамі герояў. У найбліжэйшыя гады нам неабходна размясціць на партале больш за 450 тысяч дакументаў. Рэалізацыя праекта стала магчымай толькі дзякуючы таму, што былі аб’яднаны намаганні і гісторыкаў, і журналістаў, і архівістаў, быў прыцягнуты значны кадравы навуковы патэнцыял, фінансавыя сродкі”.
Аказаць дапамогу ў напаўненні электроннага праекта новымі раздзеламі можа кожны з нас. У сямейных архівах беларусаў захоўваецца шмат ваенных дакументаў і фотаздымкаў. Арганізатары праекта заўсёды рады размясціць іх на партале разам з дакументамі, што захоўваюцца ў Нацыянальным архіве. Так, дарэчы, і адбываецца напаўненне сайта partizany.by. Як паведаміў намеснік дырэктара — галоўнага рэдактара Выдавецкага дома “Беларусь сегодня” Іван Сінічкін, на партал загружана вялікая колькасць унікальных картак пра канкрэтных партызан, што дазваляе і гісторыкам, і журналістам знаходзіць новыя факты пра партызанскі рух. У асобным раздзеле сабраны даследаванні, праведзеныя ў апошні час, успаміны сведак, якія маўчалі доўгія гады і па пэўных прычынах не расказвалі свае гісторыі.
Да 18 лістапада ў галоўным корпусе БДПУ з дапамогай інтэрактыўнага стэнда можна азнаёміцца з інфармацыяй пра байцоў партызанскіх атрадаў і брыгад, узнагароднымі лістамі і характарыстыкамі. Баец-кулямётчык У.Ц.Печань, узнагароджаны медалём “Партызан Айчыннай вайны ІІ ступені”… А.І.Антончык, кулямётчык-мінёр аднаго з партызанскіх атрадаў Брэсцкага злучэння пасля задання, 1944 год… Магчыма, на выставе або ў электроннай базе даных і вы знойдзеце аднаго з вашых гераічных продкаў.
Ігар ГРЭЧКА.
Фота Алега ІГНАТОВІЧА.