У гэтым навучальным годзе ў ясляхсадзе № 35 Наваполацка сярод педагогаў праходзіў конкурс “Буктрэйлер да беларускай народнай казкі”.
З 2021 года ўстанова рэалізуе абласны творчы праект “Лічбавыя рэсурсы як сродак удасканалення адукацыйнага працэсу ва ўстанове дашкольнай адукацыі”.
Буктрэйлер — самабытны жанр, які аб’ядноўвае літаратуру, візуальнае мастацтва і інтэрнэт-тэхналогіі. Гэта ролік-мініяцюра, складзены па матывах прачытанага твора. Ён можа прыадкрыць сюжэт, паказаць яго самыя яркія фрагменты, пазнаёміць з героямі твора, перадаць настрой. Працягласць роліка — ад 1 да 3 мінут, але чым ён карацейшы, тым лепш.
Педагогам нашай установы адукацыі неабходна было стварыць буктрэйлер па змесце адной з беларускіх народных казак, рэкамендаваных вучэбнай праграмай дашкольнай адукацыі. Стварэнне такога роліка — творчы працэс, дзе выкарыстоўваюцца разнастайныя тэхнікі і прыёмы: тэкст, інфаграфіка, фрагменты мультфільмаў, музыка, фатаграфіі і г.д. Удзельнікамі конкурсу былі створаны ігравыя, неігравыя і анімацыйныя буктрэйлеры. Усяго было створана 16 буктрэйлераў да беларускіх народных казак, рэкамендаваных вучэбнай праграмай дашкольнай адукацыі. Усе буктрэйлеры з дапамогай генератара QR-кодаў сабраны ў інтэрактыўны плакат “Буктрэйлеры да беларускіх народных казак”. Іх прымяненне дазволіла зрабіць заняткі яркімі, насычанымі і даступнымі для ўспрымання дзяцей.
Што неабходна зрабіць, каб стварыць буктрэйлер? Спачатку вызначыцеся, пра што будзе ваш буктрэйлер. Ён будзе прысвечаны сюжэту ў цэлым ці асобнай праблеме, герою? Відэа пра твор можа быць ігравым, неігравым і анімацыйным. Ігравы буктрэйлер — гэта калі акцёры паказваюць персанажаў твораў і праз міні-сцэны прадстаўляюць сюжэт. Атрымліваецца міні-фільм. Неігравы буктрэйлер — самы просты і незатратны спосаб. У ход ідуць элементы вокладкі, карцінкі і ўжо гатовыя відэакадры, цітры, музыка або закадравы голас. Усё гэта збіраецца ў спецыяльнай праграме і атрымліваецца слайд-шоу пра вашу кнігу. Анімацыйны буктрэйлер — самы затратны па часе спосаб. Тут мультыплікатар адмалёўвае мультфільм да кнігі. Але атрымліваецца вельмі эфектна.
Калі вызначыцеся, садзіцеся за змест і раскадроўку будучага відэа. Неабходна на паперы прапісаць, з чаго павінна пачынацца відэа і чым яно павінна заканчвацца. Працэс гэты ў многім падобны да работы над планам кнігі, паколькі ў буктрэйлера, як і ў літаратурнага твора, павінна быць кампазіцыя і логіка апавядання.
Падумайце пра тое, як з дапамогай аўдыяэфектаў, колеравай гамы, візуальных асацыяцый і цытат можна адлюстраваць змест і атмасферу твора. Якія эмоцыі выбраны вамі твор павінен выклікаць у чытача? Няхай буктрэйлер выклікае такія ж эмоцыі! Пажадана, каб відэа было вытрымана ў адзіным стылі і колеравай палітры. Выбірайце самыя яркія цытаты, якія сфарміруюць у чытача ўяўленне аб кнізе. Прапішыце тэкст, калі ён будзе. Тэкст павінен спалучацца з музыкай і відэарадам. Ён можа гучаць за кадрам, але сёння ўсё больш і больш людзей глядзяць відэа без гуку, таму лепш выкарыстоўваць і цітры.
Чаго не варта рабіць пры падрыхтоўцы буктрэйлера? Не спрабуйце сабраць у ролік абсалютна ўсё. Мноства інфармацыі, тэм і герояў можа збіць чытача з толку і заблытаць яго, а падрабязны пераказ сюжэта адаб’е жаданне чытаць твор. Не рабіце буктрэйлер занадта доўгім. Мала каму захочацца глядзець відэа пра твор даўжэй за дзве-тры мінуты, якой бы добрай ні была кніга. Не трэба ўстаўляць у буктрэйлер прыгожыя і загадкавыя, але беззмястоўныя цытаты. Цытата павінна змяшчаць ідэю або яркі вобраз, што пераклікаецца з сюжэтам твора. Старайцеся не перагружаць відэа спецэфектамі, рознымі шрыфтамі, анімацыяй. Яны не павінны адцягваць гледача ад зместу. Не выкарыстоўвайце выявы і эфекты нізкай якасці і нечытэльныя складаныя шрыфты. Ні ў якім разе не парушайце аўтарскае права, выбіраючы матэрыял для буктрэйлера!
Праграмы, рэкамендаваныя для стварэння буктрэйлераў: Windows Movie Maker, Windows Live (Movie Maker), Adobe Premiere Pro CC, Movavi, Supa, InShot, YouCut, PowerPoint.
Буктрэйлеры пераможцаў конкурсу
Ірына ГОЙ,
намеснік загадчыка па асноўнай дзейнасціясляў-сада No 35 Наваполацка.