Для многіх бацькоў старшых дашкольнікаў актуальна пытанне — аддаваць дзіця ў школу ці яшчэ на год “прадоўжыць дзяцінства”. Таксама заўсёды выклікаюць пытанні крытэрыі гатоўнасці дзіцяці да школы.
Многія педагогі і бацькі лічаць важным развіваць толькі пазнавальную сферу, уменне лічыць, пісаць і чытаць. Як толькі дзіця авалодвае гэтымі навыкамі, дарослыя супакойваюцца: да школы дзіця гатова! Але што адбываецца на самай справе? Такое разумнае, такое здольнае дзіця — і раптам кажуць аб праблемах адаптацыі і навучання ў школе. Дык што атрымліваецца? Дзеці не прынялі? Адказ просты — дзіця псіхалагічна не гатова да паступлення ў школу.
На базе ясляў-сада № 161 Мінска прайшло метадычнае аб’яднанне для педагогаў-псіхолагаў устаноў дашкольнай адукацыі “Пераемнасць у рабоце дашкольнай, агульнай сярэдняй адукацыі і сям’і — аснова падрыхтоўкі першакласнікаў”. На МА былі ўзняты важныя пытанні гатоўнасці дзіцяці да навучання ў школе. Праблема пераходу дзіцяці-дашкольніка з дзіцячага сада ў школу і цесна звязанае з гэтым паняцце гатоўнасці да школьнага навучання не новыя. Для спецыялістаў устаноў дашкольнай адукацыі важна было пачуць аб праблематыцы пачатковай школы, тым, з чым даводзіцца сутыкацца настаўнікам пачатковых класаў з учарашнімі дашкольнікамі і з якімі запытамі звяртаюцца да школьных псіхолагаў бацькі і настаўнікі першакласнікаў.
Адаптацыя дзяцей да школы шмат у чым залежыць ад іх умення мець зносіны з іншымі дзецьмі і настаўнікамі. Відавочна, што ні адзін першакласнік не будзе цалкам эмацыянальна сталым, але ў цэлым важна, каб дзіця не знаходзілася на істотна іншым узроўні, чым яго аднагодкі. Варта разумець, што сацыяльныя праблемы абавязкова будуць, нягледзячы ні на што, таму трэба набрацца цярпення і дапамагчы дзіцяці быць цярплівым.
Абмеркаваўшы праблемы адаптацыі першакласнікаў з калегамі, мы прыйшлі да высновы, што значная частка цяжкасцей, што ўзнікаюць у дзяцей у 1 класе, звязана з недастатковай псіхалагічнай гатоўнасцю да школьнага навучання ці наогул яе адсутнасцю. Для фарміравання псіхалагічнай гатоўнасці да навучання ў школе ў старшых дашкольнікаў неабходна прытрымлівацца прынцыпу комплекснага падыходу. Гэта значыць патрэбна сумесная дзейнасць педагогаў, псіхолага і бацькоў па падтрыманні цікавасці дзіцяці да ўсяго новага.
Адаптацыя дзяцей да школы шмат у чым залежыць ад іх умення мець зносіны з іншымі дзецьмі і настаўнікамі.
Рыхтавацца да школы неабходна загадзя — і лепш рабіць гэта паступова на працягу ўсяго дашкольнага перыяду. Толькі тады сфарміруецца псіхалагічная гатоўнасць дзіцяці да школы — і 1 клас будзе пройдзены ім без праблем!
Наталля СТЭЛЬМАХ,
педагог-псіхолаг ясляў-сада № 161 Мінска,
кіраўнік РМА педагогаў-псіхолагаў устаноў дашкольнай адукацыі Ленінскага раёна Мінска.
