Сярэдняя школа № 9 Слоніма з’яўляецца самай вопытнай на Гродзеншчыне ў пытаннях патрыятычнага выхавання. Падрабязнасці – у матэрыяле карэспандэнта “Настаўніцкай газеты”.
Прымнажаць традыцыі
Першы профільны клас адпаведнай накіраванасці тут адкрыўся яшчэ ў 1997 годзе. Не раз установа адукацыі станавілася героем “Настаўніцкай газеты” якраз у такім інфармацыйным рэчышчы. А нядаўна яна зноў прыемна здзівіла, на гэты раз удзельнікаў прэс-туру, якім паказала новыя грані патрыятычнага выхавання праз творчасць.
Сваю гісторыю ўстанова адукацыі пачала больш за 30 гадоў назад. Сёння яна з’яўляецца роднай для 1100 навучэнцаў. Адукацыйны працэс арганізаваны ў дзве змены. А пачыналася гісторыя школы з малога: упершыню ў дзень адкрыцця парог установы адукацыі пераступілі 324 вучні і 39 педагогаў.
— Сёння ў нас працуюць 100 педагогаў з высокім узроўнем кваліфікацыі. Гэта калектыў аднадумцаў і прафесіяналаў, дзе кожны імкнецца падтрымліваць і прымнажаць закладзеныя традыцыі, — знаёміць з установай адукацыі дырэктар Святлана Апановіч.
Пад гукі барабана
У рамках аб’яднання па інтарэсах з 2014 года ў школе створаны ансамбль барабаншчыц. Яго нязменны кіраўнік, настаўніца музыкі і педагог дадатковай адукацыі Марына Рэуцкая заўважае, што яе барабаншчыцы даўно сталі своеасаблівым брэндам Слоніма.
— Іх з’яўленне на сцэне надае любому мерапрыемству ўрачыстасць. Гэта не проста рытмічнае выступленне каманды ўдарніц, а сапраўдны міні-спектакль. Гэты калектыў даўно вядомы ў раёне і не толькі, ён нязменны ўдзельнік абласных і нават рэспубліканскіх фестываляў, мерапрыемстваў і канцэртаў, — расказвае Марына Рэуцкая.
Ансамбль з’яўляецца лаўрэатам рэспубліканскага агляду-конкурсу дзіцячай творчасці “Прывітанне, свет!”, а таксама фіналістам рэспубліканскага фестывалю “Беларусь — мая песня”.
Амаль усе ўдзельніцы ансамбля — навучэнкі кадэцкіх класаў. Сёння творчы калектыў аб’ядноўвае 15 дзяўчынак. Ёсць ва ўстанове і плац-парад барабаншчыкаў для хлопцаў. Кожны год абодва склады ўдарнікаў-тэатралаў абнаўляюцца, а стаць удзельнікамі гучных школьных калектываў вучням прапаноўваюць пачынаючы з 5 класа.
Сёння ў рэпертуары ансамбля юных барабаншчыц каля 30 кампазіцый. Па словах педагога, на развучванне адной звычайна патрэбна ўсяго некалькі рэпетыцый. Але гэта толькі ў тым выпадку, калі размова ідзе пра зладжаны калектыў, у якім няшмат новенькіх.
Дзяўчынкі адточваюць сваё майстэрства пад кіраўніцтвам педагога па суботах. Кожныя заняткі пачынаюцца з размінкі, бо дакладнасць выканання шмат у чым залежыць ад сілы рук.
— Ёсць у нашым рэпертуары і жартоўныя нумары, якія паказваем на канцэртах. З лёгкасцю нашы барабаншчыцы выконваюць “Калінку” і “Смуглянку”, але ўсё ж “Марш” — іх візітная картка, якой заўсёды адводзіцца месца падчас парадаў у Слоніме і Гродне, — дадае педагог.
Кадэцкі гімн
Марына Рэуцкая стаяла ля вытокаў стварэння яшчэ аднаго творчага калектыву школы — кадэцкага хору. Сёння ён аб’ядноўвае ўвесь кадэцкі корпус установы адукацыі — каля 100 чалавек. Некаторыя кампазіцыі кадэты розных узроставых груп выконваюць паасобку, але ёсць і такія, у якіх глядач чуе адразу сотню галасоў.
— “Кадэцкі гімн”, напрыклад, стаў адным з самых вядомых. Яго калектыўнае выкананне кранае гледачоў не толькі Слоніма, але і Гродна, Мінска. У сталіцы выступалі сваім самым вялікім творчым аб’яднаннем падчас правядзення выставы педагагічных ідэй, — расказала адна з кіраўнікоў хору педагог дадатковай адукацыі Алена Яноўская.
Кадэцкі хор у 9-й слонімскай школе — равеснік арганізаванага ва ўстанове корпуса юных патрыётаў. Яму ўжо больш за 20 гадоў. Што цікава, дзеці не страчваюць сувязі з творчым калектывам і пасля выпуску. Напрыклад, адзін з салістаў часам выступае з хорам на сцэне, ужо з’яўляючыся навучэнцам чыгуначнага каледжа ў Гомелі.
Гаворачы аб заслугах і ўзнагародах, суразмоўніца асабліва адзначыла 1-е месца ў адной з намінацый рэгіянальнага конкурсу “Сэрцам адданыя роднай зямлі”.
— Хор — гэта не толькі пра творчасць. Навучэнцы развучваюць і выконваюць песні аб любові да Радзімы, службе… Гэта можна лічыць адным з важных элементаў патрыятычнага выхавання. Дзеці з гордасцю прадстаўляюць сваю ўстанову на сцэне, і якраз з гэтага пачуцця пачынаюцца паважлівыя адносіны да творчай і гістарычнай спадчыны краіны, — праводзіць паралелі Алена Яноўская.
Закружыць у вальсе
Эстэтычнаму выхаванню слонімскіх кадэтаў спрыяе і падрыхтоўка да штогадовых баляў. У рамках факультатыўных заняткаў “Гісторыка-бытавы танец” па суботах члены кадэцкага брацтва з 11 гадоў развучваюць польку, падэграс, вальс, кадрылю і не толькі.
— На факультатыве не толькі адточваюцца танцавальныя навыкі. Вучні знаёмяцца з элементамі побыту і этыкай адпаведнай эпохі, — гаворыць харэограф і мастацкі кіраўнік Святлана Грынчышына.
Першы баль у Слоніме адбыўся 11 гадоў назад. Тады ён сабраў усяго 20 пар, а сёлета іх было ўжо 80. Яркае выступленне, зразумела, даўно выйшла за школьныя рамкі ў літаральным сэнсе слова. Кадэты з 9-й школы не аднойчы кружыліся ў вальсе на цэнтральнай гарадской плошчы, на тэрыторыі 11-й гвардзейскай асобнай механізаванай брыгады.
— Станавіліся нашы выхаванцы і ўдзельнікамі розных конкурсаў і фестываляў, такіх як міжнародны фестываль паланэзаў, агляд-конкурс “Прывітанне, свет!”, калядны баль у Гродне, — дадае суразмоўніца.
Экскурс у мінулае
Працягваючы размову аб выхаванні патрыётаў, нельга абысці ўвагай яшчэ адну асаблівасць 9-й слонімскай школы. На базе кадэцкага корпуса школы дзейнічаюць два ваенна-патрыятычныя клубы.
Гэта створаны яшчэ ў 2014 годзе школьна-епархіяльны ваенна-гістарычны клуб “Сыны Айчыны” і клуб “Грэнада”, які пачаў сваю гісторыю ў 2022 годзе. Удзельнікі апошняга пра гістарычныя падзеі даведваюцца з эфектам пагружэння ў эпоху. Разам з кіраўніком клуба Віктарам Пензам яны актыўна займаюцца гістарычнымі рэканструкцыямі. Наколькі гэта ўражвае гледачоў, ацанілі і ўдзельнікі прэс-туру “Настаўніцкай”.
— 1812-ы — на плячо! — вымаўляе апрануты ў форму рускай імператарскай арміі таго часу Віктар Пенза.
І ў той жа момант школьны стадыён становіцца арэнай для інсцэніроўкі падзей больш чым двухсотгадовай даўнасці. Пераймаюць эстафету гістарычнага экскурсу ў мінулае школьнікі ў форме часоў 1914, 1941 года… І гэта не проста прыгожа. Удзел у такіх рэканструкцыях садзейнічае цікавасці школьнікаў да больш падрабязнага самастойнага вывучэння гістарычных падзей.
— Ваенна-патрыятычны клуб — гэта добрая аснова для росту асобы кожнага навучэнца. Мы ствараем умовы, у якіх бы дзеці маглі ўсебакова развівацца. Няхай не кожны выбера для сябе шлях ваеннаслужачага, але ўсе яны стануць сапраўднымі патрыётамі, — падзяліўся Віктар Мікалаевіч.
Пра яго грэнадзёраў ведаюць далёка за межамі Слоніма. Не першы год яны ўдзельнічаюць у гістарычных рэканструкцыях на рацэ Бярэзіне пад Барысавам. А літаральна за тыдзень да сустрэчы з журналістамі ўдзельнічалі ў рэканструкцыі бітвы на Барадзінскім полі на тэрыторыі аднайменнага музея-запаведніка ў Расіі.
Дарэчы, пра педагога дадатковай адукацыі можна сказаць яшчэ вельмі шмат. І, забягаючы наперад, адзначу, што гэта яшчэ адна нагода для сустрэчы з 9-й слонімскай школай.
Кацярына МАЦЕВІЧ
Фота Алега ІГНАТОВІЧА