“Студэнтка, камсамолка, спартсменка і проста прыгажуня”. Гэтая вядомая кінафраза найлепш апісвае маю сённяшнюю гераіню. Марыя Салаўёва — актывістка Беларускага рэспубліканскага саюза моладзі, 16 гадоў прафесійна займаецца спартыўнымі бальнымі танцамі і афіцыйна прызнана самай прыгожай студэнткай Беларусі і першай віцэ-каралевай XXVII Міжнароднага міжуніверсітэцкага конкурсу грацыі і артыстычнага майстэрства “Каралева Вясна — 2018”. Нягледзячы на тое, што ёй усяго 19 гадоў і што яна вучыцца толькі на 2 курсе філфака Віцебскага дзяржуніверсітэта, дзяўчына дасягае першых вышынь ужо як педагог ва ўласнай школе бальных танцаў “Паўночная сталіца”.
Танец працягласцю ў жыццё
— Танцы для мяне — гэта ўсё, — расказвае Марыя. — Яны з’явіліся ў маім жыцці ў маленстве, калі ў 3,5 года я марыла стаць балерынай і бацькі аддалі мяне ў школу танцаў. Пазней была школа з эстэтычным ухілам, дзе 8 гадоў я не выпускала з рук пэндзаль. Паралельна вучылася ў музычнай школе: іграла на фартэпіяна і спявала ў хоры. Насычанае музычна-канцэртнае жыццё дапаўнялі конны спорт і плаванне. Займалася таксама бісерапляценнем.
Усе гэтыя гады яна працягвала танцаваць. Спачатку гэта было хобі, якое потым выйшла на прафесійны ўзровень, бо Марыя ўжо займалася ў танцавальным клубе “Дынама” — адным з самых моцных і прагрэсіўных на той момант у Віцебску. На базе клуба пастаянна праходзілі міжнародныя турніры, з майстар-класамі туды прыязджалі чэмпіёны свету. Дзяўчынку не спыняла нават тое, што заняткі заканчваліся ў 23 гадзіны, што пасля іх даводзілася праз паўгорада ехаць дадому, рабіць ноччу ўрокі, а раніцай ісці ў школу.
І ўсё гэта было пераплецена з выступленнямі на конкурсах — ад гарадскіх да рэспубліканскіх і міжнародных. Ледзь не кожныя выхадныя Марыю чакаў чарговы турнір, а здаралася, што адразу два: у суботу магло быць выступленне ў Мінску, а ў нядзелю — ў Маскве ці Санкт-Пецярбургу. За перамогі і прызавыя месцы на спаборніцтвах рознага ўзроўню ў дзяўчыны засталося больш за 80 медалёў. А калі ў 11 гадоў Маша стала фіналісткай чэмпіянату Рэспублікі Беларусь па бальных танцах, у яе з’явіліся першыя навучэнцы. У клубе існавала група 3-гадовых дзяцей, і выкладчыкі прапанавалі Марыі паспрабаваць сябе ў ролі трэнера.
— Відаць, у мяне ўсё атрымлівалася, бо, калі мне было ўжо 17, выкладчыкі і ўсе знаёмыя раілі выкладаць прафесійна. Але я хацела праводзіць заняткі так, як падабалася і было патрэбна мне, хацела сама будаваць урокі. Таму я марыла пра сваю школу. Праўда, не думала, што атрымаецца ажыццявіць гэтую мару ў 18 гадоў.
З маленства побач з Марыяй — і на трэніроўках, і на выступленнях, а цяпер і на ўласных занятках — яе мама, настаўніца нямецкай мовы. І чым больш дачка ўцягвалася ў бальныя танцы, чым лепш у яе ўсё атрымлівалася, тым больш Святлана Васільеўна… не хацела, каб яе дачка станавілася прафесійным трэнерам. Яна баялася, што Марыя будзе заўсёды на чамаданах і што бацькі не будуць бачыць яе дома, таму, калі надышоў час выбіраць прафесію, мама прапанавала дачцэ выбраць прафесію “на запас”.
У выніку Маша выбрала рамана-германскую філалогію. Нягледзячы на тое, што гэта маміна сфера, прычыны такога выбару ў Марыі былі свае. Калі яна, маленькая, брала ў рукі кнігу па бальных танцах, то вельмі шкадавала, што выданне было, як правіла, на англійскай мове, і заўсёды гаварыла, што вывучыць англійскую дасканала, каб чытаць гэтыя кнігі.
— Я ведаю, што, калі б выбрала прафесійную харэаграфію, у маім жыцці ўжо не было б нічога, акрамя танца. Але свет рухаецца наперад, і карысна развіваць сябе ў розных сферах. Ва ўніверсітэце, напрыклад, я вывучаю тры замежныя мовы (нямецкую, англійскую і польскую) і лічу гэта цікавым дапаўненнем майго танцавальнага жыцця. Але галоўнае, што кнігі па танцах чытаю ў арыгінале, на англійскай мове. Ёсць, канечне, пераклады, аднак там існуюць хібы. А калі ты ведаеш мову добра, то даслоўна разумееш, што там напісана, бо зразумець схемы па бальных танцах складана, ды і апісаны яны вельмі сцісла. Напрыклад, напісана: паварот корпуса на 1/2Ѕ. А як яго паварочваць? У які бок? У арыгінале пра гэта гаворыцца, але перакладчык толькі прыблізна перакладзе. Ён павінен ведаць танец, каб усё даслоўна і правільна перакласці. Аднак такіх спецыялістаў няма, таму я вырашыла, што сама буду ведаць мову, каб не спадзявацца на перакладчыка.
Цяжкасці загартоўваюць
Марыя не цягнула справу да сталага ўзросту, у якім прынята пачынаць трэнерскую кар’еру, а каб адкрыць уласную школу, ледзь дачакалася свайго паўналецця. Яна хацела не проста менш фінансава залежаць ад бацькоў, а сваёй працай дапамагаць тату. 25 гадоў назад ён, 22-гадовы лейтэнант міліцыі, на службе атрымаў раненне і, як вынік, пажыццёвую інваліднасць. З гадамі яго здароўе толькі пагаршалася, і каб ён канчаткова не страціў магчымасць хадзіць, трэба было тэрмінова мяняць сустаў на штучны. Аперацыя на той час каштавала 50 мільёнаў недамінаваных рублёў. Да таго моманту сям’і ўжо ўдалося штосьці зарабіць і адкласці, частку сродкаў дапамог сабраць БРСМ, астатнюю суму пазычылі ў сяброў. Каб хутчэй вярнуць усе даўгі, дзяўчына да ночы працавала ва ўласнай школе.
Маючы важны стымул, Марыя з лёгкасцю пераадольвала любыя перашкоды, пачынаючы ад юрыдычных пытанняў да пошуку патрэбнай залы. Але яе юны ўзрост меў непажаданы вынік, калі яна пачала набіраць дзяцей:
— Складана было заваяваць давер бацькоў маіх выхаванцаў. На першай сустрэчы я адчувала недавер — занадта маладой была. Праўда, пасля першага ж урока, на якім прысутнічалі бацькі, іх сумненні рассейваліся, і яны разумелі, што з нашых заняткаў будзе толк. Таму галоўнай задачай было зацікавіць бацькоў прыйсці на гэтую сустрэчу.
Першым крокам было ўстанаўленне вельмі дэмакратычных цэн за заняткі. Гэта, а таксама першыя добрыя вынікі выхаванцаў Марыі (што сведчыла пра прафесійны падыход трэнера) запусцілі сарафаннае радыё. Цяпер “Паўночную сталіцу” ў Віцебску добра ведаюць.
Поўны тэкст матэрыяла чытайце ў Настаўніцкай газеце № 50, 4 мая.
Святлана НІКІФАРАВА.
Фота аўтара і з архіва Марыі САЛАЎЁВАЙ.
