Рэспубліканскі форум навучэнцаў “Першы крок у навуку” сабраў у Мінску больш чым 200 школьнікаў з усёй краіны. Арганізатарам мерапрыемства выступіў савет маладых вучоных Нацыянальнай акадэміі навук, паведамляе карэспандэнт “Настаўніцкай газеты”.
“У такім фармаце форум праводзіцца ўпершыню, — звярнуў увагу намеснік старшыні савета маладых вучоных НАН Беларусі Максім Кучвальскі. — У мінулым годзе форум быў часткай дарослай канферэнцыі “Першы крок у навуку”. Мы ўбачылі да яго вялікую цікавасць школьнікаў, іх педагогаў, таму вырашылі зрабіць форум самастойным мерапрыемствам”.
Арганізатары ставілі перад сабой дакладную задачу: прыцягнуць таленавітых дзяцей у навукова-даследчую дзейнасць, навучыць іх правільна прадстаўляць вынікі сваёй працы.
“Да ўдзелу ў форуме мы запрасілі вучняў 10 і 11 класаў, — дадаў старшыня савета маладых вучоных Нацыянальнай акадэміі навук Станіслаў Юрэцкі. — Гэта тыя дзеці, якія ў найбліжэйшы час будуць выбіраць прафесійны шлях, паступаць ва УВА. Таму мы спецыяльна запрасілі іх, каб дапамагчы сарыентавацца менавіта на навуковую, інавацыйную сферу, паказаць перавагі акадэмічнай навукі і растлумачыць, чаму ў яе варта ісці. Сімвалічна, што перад пленарным пасяджэннем вучні і іх педагогі наведалі выставу маладзёжных распрацовак. Яна была арганізавана для таго, каб нашы маладыя навукоўцы паказалі вучням, што навука — гэта цікава, навуку робіць менавіта моладзь. Мы яшчэ раз паказалі дзецям, што не трэба баяцца, варта смела ісці ў навуковую сферу”.
Сярод удзельнікаў канферэнцыі — навучэнец 11 класа гімназіі Фаніпаля Глеб Салко. Ён прыехаў на канферэнцыю разам са сваёй настаўніцай англійскай мовы Аляксандрай Лукашык. Педагог адзначыла, што Глеб выдатна валодае англійскай мовай. На форуме ён прадстаўляў работу “Фальклорныя бестыарыі дзвюх культур”.
“Сённяшні свет вельмі мабільны — можна паляцець у любы пункт планеты, а культуры розных краін удала пераплятаюцца паміж сабой, што дае нам магчымасць вывучаць іх глыбей, — адзначыла Аляксандра Лукашык. — Улічваючы нашу работу па фальклорным бестыарыі дзвюх культур, мы параўноўвалі магічных істот англійскай і беларускай культур. Нам было цікава вызначыць, наколькі яны розныя і чым падобныя, чаму нашы магічныя істоты не “прыжыліся” ў англійскай культуры і наадварот”.
Для таго каб напісаць навуковую работу па вызначанай тэме, настаўніца разам з вучнем перачыталі мноства кніг, вывучылі інфармацыю са шматлікіх дадатковых крыніц. На пытанне, чаму захапіўся вызначанай тэмай, Глеб Салко адказаў, што яго заўсёды прыцягвалі міжкультурныя камунікацыі, падабалася вывучаць свет, чытаць часопісы і глядзець перадачы пра падарожжы. І падарожнічаць, безумоўна, бо падарожжы — самая дасканалая форма пазнання і вывучэння свету.
“Ва ўсёй нашай культуры, у літаратуры і ў народнай творчасці магічныя істоты больш блізкія да людзей, — па слядах даследавання дзеліцца навучэнец гімназіі Фаніпаля. — У заходніх культурах магічныя істоты — гэта нешта міфічнае, што існуе само па сабе”.
Са сваёй навучэнкай на форум “Першы крок у навуку” прыехала настаўніца хіміі і біялогіі гімназіі Фаніпаля Дар’я Кіркевіч.
“Наша работа прысвечана тэме электронных цыгарэт, той шкодзе, якую яны наносяць арганізму, — тлумачыць настаўніца. — Падчас даследавання мы параўноўвалі склад электронных і звычайных цыгарэт. Дзякуючы праведзенай рабоце, вызначылі, што ў склад электронных цыгарэт уваходзяць цяжкія металы, альдэгіды. Гэта ўсё асядае ў лёгкіх таго, хто курыць”.
На пленарным пасяджэнні маладыя вучоныя НАН прадставілі даклады аб перспектыўных напрамках развіцця айчыннай і замежнай навукі. Пасля гэтага работа канферэнцыі была працягнута па дзесяці кірунках.
На секцыі “Філалогія” навучэнцы прадставілі даклады па такіх тэмах, як асаблівасці перакладаў пейзажнай лірыкі, празаічная мініяцюра як дакументальны фільм, асаблівасці перакладу паэмы Якуба Коласа “Новая зямля” на англійскую мову і інш.
Выступленне навучэнцаў у секцыі “Экалогія” патрабавала, акрамя даклада, прадставіць вынікі сваіх даследаванняў у галіне экалогіі, прыродакарыстання і энергазберажэння. Удзельнікі падзяліліся вынікамі праведзенага параўнальнага аналізу і ацэнкі якасці водных рэсурсаў у розных раёнах краіны, абмеркавалі пытанні выкарыстання тэхналогій будучыні ў замене пластыку, перапрацоўкі адходаў, далі комплексную характарыстыку раслінным фармацыям.
Адметнасцю канферэнцыі стала работа секцыі, прысвечанай космасу. Удзел у ёй прынялі навучэнцы гімназіі № 1 Слуцка разам са сваёй настаўніцай фізікі Таццянай Максіменка. Дзякуючы Таццяне Яўгенаўне, вучні не проста цікавяцца космасам: яны пішуць даследчыя работы, з якімі перамагаюць у адпаведных алімпіядах і міжнародных тэматычных канферэнцыях.
Сёння ў скарбонцы Таццяны Яўгенаўны і яе вучняў больш за 300 даследчых работ. Усе яны адзначаны дыпломамі, прычым многія — на міжнародным узроўні. На працягу апошніх 15 гадоў навучэнцы гімназіі № 1 Слуцка не проста займаюцца даследаваннямі па тэме космасу, а вывучаюць у ім слуцкі след. Захапленне космасам пачалося з фізікі, а дакладней, пасля правядзення семінарскіх заняткаў па тэмах рэактыўнага руху і закону захавання імпульсу.
“Адны з семінарскіх заняткаў былі прысвечаны вывучэнню сувязі нашага горада і раёна з космасам”, — працягвае настаўніца.
“Першы крок у навуку” — гэта выдатны старт для школьнікаў у іх станаўленні як даследчыкаў. Плануецца, што ў наступным годзе форум збярэ яшчэ больш вучняў, зацікаўленых навукай, адкрые новыя імёны і праекты, вартыя ўвагі.
Наталля САХНО
Фота аўтара