У Віцебскай вобласці на педагагічныя спецыяльнасці па мэтавых накіраваннях у 2023 годзе паступілі 217 выпускнікоў школ, паведамілі карэспандэнту “Настаўніцкай газеты” на выніковым пасяджэнні калегіі галоўнага ўпраўлення па адукацыі Віцебскага аблвыканкама.
Выязное пасяджэнне калегіі адбылося ў Бешанковічах. У першай палове дня ўдзельнікаў рабочай сустрэчы запрасілі ў сярэднюю школу № 2 імя М.М.Ткачэнкі, дзе ўстановы адукацыі рэгіёна прадставілі інтэрактыўныя пляцоўкі па ўсіх напрамках дзейнасці. Аб’ядноўвала іх камфортная, адпавядаючая ўсім сучасным патрабаванням адукацыйная прастора школы, якая пасля капітальнага рамонту з мадэрнізацыяй атрымала другое нараджэнне. Унікальнасць менавіта гэтага выпадку ў тым, што асноўную частку сродкаў на рамонт і новае абсталяванне для роднай школы выдаткаваў яе выпускнік — расійскі прадпрымальнік Аляксандр Яўневіч.
Педагогі і навучэнцы Бешанковіцкага раёна азнаёмілі са сваімі пошукамі і знаходкамі, падзяліліся дасягненнямі, правялі майстар-класы. Дарэчы, адразу пасля сустрэчы некаторыя з іх накіраваліся ў Віцебск на абласны этап рэспубліканскага маладзёжнага праекта “100 ідэй для Беларусі”. Забягаючы наперад: праект навучэнца бешанковіцкай сярэдняй школы № 1 імя І.І.Строчкі Уладзіміра Аўчыннікава эксперты прызналі адным з лепшых. Юнак цікавіцца аграпрамысловымі тэхналогіямі і фермерствам. Упэўненую перамогу ў конкурсе яму прынёс праект “Кватэрная сядзіба”, створаны пад кіраўніцтвам намесніка дырэктара школы Алены Піскуновай.
Ацэньваючы вынікі работы ў мінулым годзе, начальнік галоўнага ўпраўлення па адукацыі Віцебскага аблвыканкама Дзмітрый Хома на пленарным пасяджэнні адзначыў, што ідэалагічнаму, грамадзянскаму, патрыятычнаму, ваенна-патрыятычнаму і духоўна-маральнаму выхаванню, фарміраванню здаровага ладу жыцця і прафілактыцы шкодных залежнасцей, арганізацыі ўзаемадзеяння з сям’ёй удзялялася і ўдзяляецца асаблівая ўвага. Праз выхаваўчую работу чырвонай ніткай праходзілі мерапрыемствы, прымеркаваныя да Года міру і стварэння, накіраваныя на захаванне гістарычнай памяці і адзінства беларускага народа, забеспячэнне пераемнасці пакаленняў. Шырока выкарыстоўваўся патэнцыял кіраўнікоў па ваенна-патрыятычным выхаванні, кадэцкіх вучылішчаў, ваенна-патрыятычных класаў і клубаў, цэнтраў па патрыятычным і духоўна-маральным выхаванні, дапрызыўнай падрыхтоўкі, факультатыўных заняткаў патрыятычнай тэматыкі. Актыўна задзейнічалі патэнцыял музеяў, музейных пакояў устаноў адукацыі, магчымасці адзінага дня бясплатнага наведвання музеяў. На сёння 139 устаноў агульнай сярэдняй адукацыі носяць імёны герояў Вялікай Айчыннай вайны, знакамітых выпускнікоў і землякоў. На сістэмнай аснове на працягу года праходзілі дыялогавыя пляцоўкі, мерапрыемствы праекта “ШАГ”, інфармацыйныя, класныя гадзіны, адзіныя ўрокі памяці. Для задавальнення адукацыйных і сацыякультурных запытаў дзяцей і моладзі, развіцця творчых здольнасцей арганізавана работа 3223 аб’яднанняў па інтарэсах, якія наведвалі 35 819 навучэнцаў. Таксама ў вобласці функцыянуюць больш за 1000 аб’яднанняў па інтарэсах спартыўнай накіраванасці, дзе займаецца 21 000 чалавек.
Плённа развіваецца супрацоўніцтва з Нацыянальным дзіцячым тэхнапаркам. У мінулым годзе тут прайшлі навучанне 236 прадстаўнікоў вобласці, прычым найбольшую выніковасць паказалі Глыбоцкі, Полацкі, Пастаўскі раёны. Знамянальнымі падзеямі адзначаны 2023 год у сістэме кадэцкай адукацыі: Віцебскае кадэцкае вучылішча зноў прызнана лепшым у краіне, а Полацкае кадэцкае вучылішча стала лаўрэатам прэміі Прэзідэнта “За духоўнае адраджэнне”. Галоўнае ўпраўленне па адукацыі аблвыканкама за работу па ўдасканальванні функцыянавання кадэцкіх вучылішчаў узнагароджана Ганаровай граматай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь.
Як праінфармаваў Дзмітрый Хома, на Віцебшчыне дашкольную адукацыю атрымліваюць больш за 40 тысяч выхаванцаў, ахоп ёю дзяцей ад 1 да 6 гадоў на 3,2% перавышае мэтавы паказчык дзяржпраграмы. Штогод расце адукацыйны і кваліфікацыйны ўзровень педагогаў. У рамках рэалізацыі 23 тэрытарыяльных планаў мерапрыемстваў па мадэрнізацыі ўстаноў дашкольнай адукацыі і аснашчэнні іх сучасным абсталяваннем асвоена каля 690 тысяч рублёў.
На ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі ўпершыню была праведзена выніковая атэстацыя на ІІІ ступені ў форме цэнтралізаванага экзамену, сярэдні паказчык па выніках якога ў вобласці склаў 65 балаў (па рэспубліцы — 60). Найбольш высокія вынікі прадэманстравалі выпускнікі з Наваполацка і Кастрычніцкага раёна Віцебска (71 і 69 адпаведна). На якасць навучання ўплывае арганізацыя дапрофільнай і профільнай падрыхтоўкі ў кожнай установе. Гэтае пытанне было разгледжана на пасяджэнні калегіі галоўнага ўпраўлення па адукацыі ў лістападзе
2023 года.
Сістэмная работа з адоранымі і высокаматываванымі дзецьмі дае свае станоўчыя вынікі. У прыватнасці, на рахунку Віцебшчыны за мінулы год — 1-е месца сярод абласцей на заключным этапе рэспубліканскай алімпіяды па вучэбных прадметах (111 дыпломаў), камандная перамога на алімпіядзе Саюзнай дзяржавы “Расія і Беларусь: гістарычная і духоўная еднасць”, 16 медалёў XIX Міжнароднай Жаўтыкаўскай алімпіяды па матэматыцы, фізіцы і інфарматыцы, 4 бронзавыя медалі 64-й Міжнароднай матэматычнай алімпіяды, XIX Міжнароднай геаграфічнай алімпіяды, 12-й Еўрапейскай матэматычнай алімпіяды для дзяўчат. Пашыраецца і геаграфія пераможцаў рэспубліканскай алімпіяды, якая ўключае Верхнядзвінскі, Віцебскі, Гарадоцкі, Ушацкі, Пастаўскі, Шумілінскі раёны. Безумоўнае лідарства захоўвае Віцебск.
Найбольшую колькасць дыпломаў на трэцім этапе рэспубліканскай алімпіяды па вучэбных прадметах заваявалі віцебскія і наваполацкія навучэнцы. Cярод сельскіх раёнаў Дзмітрый Хома асобна вылучыў паспяховы ўдзел прадстаўнікоў Пастаўскага раёна.
Стратэгічна важным для галіны з’яўляецца пытанне самазабеспячэння кадрамі, уключаючы рэзерв. Для павышэння прэстыжу педагагічнай прафесіі ў вобласці з 2022 года арганізаваны форум класаў педагагічнай накіраванасці, зроблены акцэнт на павышэнні эфектыўнасці іх работы і мэтавай падрыхтоўцы. У выніку з мэтавымі накіраваннямі ва ўстановы вышэйшай адукацыі на педспецыяльнасці ў мінулым годзе паступіла 217 чалавек (у 2022 і 2021 гадах — 138 і 78 адпаведна). Ільготамі, прадугледжанымі для выпускнікоў педкласаў, скарыстаўся 141 выпускнік, прычым 92 з іх — для паступлення ў ВДУ імя П.М.Машэрава. Таксама сумеснымі намаганнямі ў ВДУ набраны дзве групы будучых настаўнікаў матэматыкі і фізікі, большасць з іх — мэтавікі. Па гэтым напрамку работы Дзмітрый Хома прывёў у прыклад Першамайскі раён Віцебска, Талачынскі, Полацкі раёны і падкрэсліў: належнае кадравае забеспячэнне, укамплектаванасць спецыялістамі патрэбнай кваліфікацыі, поўная занятасць і стабільнасць працоўнага калектыву — гэта ў першую чаргу персанальная адказнасць кіраўніка ўстановы адукацыі.
— Наша работа павінна праходзіць пад знакам якасці, — падкрэсліў Дзмітрый Хома. — Гэта патрабуе ад нас дакладнага планавання, эфектыўнага размеркавання функцый, зладжанай работы па ўсёй вертыкалі, разумення агульных мэт і задач, неабыякавасці, карпаратыўнага этыкету, адказнасці калектываў і кожнага работніка за атрыманыя вынікі, мудрасці ў прыняцці рашэнняў, недапушчальнасці фармалізму, беражлівых адносін да таго, што маем, пастаяннага развіцця. У нас ёсць усе магчымасці і рэсурсы, каб захаваць і прымножыць дасягнутае, рэалізаваць намечаныя планы і эфектыўна вырашыць задачы, якія стаяць перад сістэмай адукацыі.
Таццяна БОНДАРАВА
Фота аўтара