На пытанні чытачоў адказала намеснік начальніка Галоўнага ўпраўлення кадравай палітыкі і арганізацыйна-аналітычнай работы — начальнік інфармацыйна-аналітычнага аддзела Міністэрства адукацыі Любоў Мальковіч.
Фота Алега Ігнатовіча выкарыстоўваецца ў якасці ілюстрацыі
— Ці можна атрымліваць другую вышэйшую адукацыю паралельна з першай (першай на бюджэтнай аснове) на ўмовах мэтавай падрыхтоўкі?
— У адпаведнасці з пунктам 2 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адукацыі грамадзяне Рэспублікі Беларусь маюць права на атрыманне ў дзяржаўных установах адукацыі бясплатнай вышэйшай адукацыі, калі адпаведную адукацыю за кошт сродкаў рэспубліканскага і (ці) мясцовых бюджэтаў яны атрымліваюць упершыню.
Пунктам 1.39 артыкула 1 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адукацыі вызначана, што мэтавая падрыхтоўка спецыялістаў — падрыхтоўка спецыялістаў з вышэйшай адукацыяй за кошт сродкаў рэспубліканскага і (ці) мясцовых бюджэтаў у дзённай форме атрымання адукацыі ў мэтах задавальнення кадравых патрэб арганізацый Рэспублікі Беларусь за кошт персанальнага прыцягнення асоб з ліку грамадзян Рэспублікі Беларусь, якія пражываюць у Рэспубліцы Беларусь, замежных грамадзян і асоб без грамадзянства, якія пастаянна пражываюць у Рэспубліцы Беларусь, з’яўляюцца выпускнікамі ўстаноў адукацыі Рэспублікі Беларусь, што ажыццяўляецца ў адпаведнасці з дагаворам аб мэтавай падрыхтоўцы спецыяліста з вышэйшай адукацыяй.
Такім чынам, у вашым выпадку атрыманне другой вышэйшай адукацыі на ўмовах мэтавай падрыхтоўкі немагчыма.
— Планую прайсці прафесійную перападрыхтоўку па праграме “Псіхалогія” з прысваеннем кваліфікацыі “псіхолаг. Выкладчык псіхалогіі” ў Інстытуце псіхатэрапіі і медыцынскай псіхалогіі імя Б.Д.Карвасарскага (Расійская Федэрацыя). Маю вышэйшую адукацыю (інжынер-будаўнік). Прашу даць растлумачэнні: ці неабходна праводзіць працэдуру прызнання і ўстанаўлення эквівалентнасці замежнага дакумента аб адукацыі дакументам аб адукацыі Рэспублікі Беларусь у выпадку, калі я планую працаваць у якасці ІП, г.зн. самастойна (без працаўладкавання ў медустановы, установы адукацыі і любыя іншыя ўстановы)?
— Адносіны ў сферы аказання псіхалагічнай дапамогі рэгулююцца Законам Рэспублікі Беларусь ад 1 ліпеня 2010 года № 153-3 “Аб аказанні псіхалагічнай дапамогі” (далей — Закон).
Патрабаванні, якія прад’яўляюцца да псіхолага, у тым ліку ў частцы адукацыі, вызначаны артыкулам 4 Закона.
Часткай трэцяй артыкула 4 Закона ўстаноўлена, што псіхолагам можа быць асоба: якая мае вышэйшую адукацыю па спецыяльнасцях, па якіх прысвойваецца кваліфікацыя “псіхолаг” або кваліфікацыя “псіхолаг” з’яўляецца складовай часткай кваліфікацыі, якая прысвойваецца, і адказвае ўстаноўленым у адпаведнасці з заканадаўствам кваліфікацыйным патрабаванням, што прад’яўляюцца да псіхолагаў; якая мае вучоную ступень доктара або кандыдата псіхалагічных навук; якая прайшла перападрыхтоўку на ўзроўні вышэйшай адукацыі па спецыяльнасцях, прадугледжаных устаноўленымі ў адпаведнасці з заканадаўствам кваліфікацыйнымі патрабаваннямі, што прад’яўляюцца да псіхолагаў.
Пры гэтым згодна з часткай чацвёртай вышэйназванага артыкула Закона асоба, якая атрымала адпаведную адукацыю за межамі Рэспублікі Беларусь, мае права на аказанне псіхалагічнай дапамогі пры наяўнасці выдадзенага Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь пасведчання аб прызнанні дакумента аб адукацыі, выдадзенага ў замежнай дзяржаве, і ўстанаўленні яго эквівалентнасці (адпаведнасці) дакументу аб адукацыі Рэспублікі Беларусь. Згодна з артыкулам 90 Кодэкса аб адукацыі дыплом аб перападрыхтоўцы на ўзроўні вышэйшай адукацыі адносіцца да дакументаў аб адукацыі.
З улікам выкладзенага асобе, якая прэтэндуе на непасрэднае аказанне псіхалагічнай дапамогі і прайшла перападрыхтоўку па адпаведных спецыяльнасцях за межамі Рэспублікі Беларусь, неабходна прайсці працэдуру прызнання дакумента аб адукацыі, выдадзенага ў замежнай дзяржаве, і ўстанаўлення яго эквівалентнасці (адпаведнасці) дакументу аб адукацыі Рэспублікі Беларусь. Парадак прызнання дакументаў аб адукацыі, выдадзеных у замежных дзяржавах, і ўстанаўлення іх эквівалентнасці (адпаведнасці) дакументам аб адукацыі Рэспублікі Беларусь вызначаны Палажэннем аб парадку прызнання дакументаў аб адукацыі, выдадзеных у замежных дзяржавах, і ўстанаўлення іх эквівалентнасці (адпаведнасці) дакументам аб адукацыі Рэспублікі Беларусь, прызнання і ўстанаўлення адпаведнасці перыядаў навучання ў замежных арганізацыях, зацверджаным пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 9 жніўня 2022 года № 518 “Аб рэалізацыі Закона Рэспублікі Беларусь ад 14 студзеня 2022 года № 154-3 “Аб змяненні Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адукацыі” (далей — Палажэнне). Згодна з Палажэннем экспертызу і прызнанне замежнага дакумента аб адукацыі ажыццяўляе дзяржаўная ўстанова адукацыі “Рэспубліканскі інстытут вышэйшай школы”.
— Ці магчыма атэстацыя (ці правамоўная адмова ў атэстацыі) навучэнца 11 класа за 2 чвэрць 2023/2024 навучальнага года па прадмеце “Геаграфія” пры наяўнасці адной адзнакі, якая была атрымана за выкананне пісьмовай работы ў сшытку для практычных работ па геаграфіі?
— На падставе пункта 14 Правіл правядзення атэстацыі навучэнцаў пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі, зацверджаных пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 11 ліпеня 2022 года № 184 (далей — Правілы) прамежкавая атэстацыя па вучэбным прадмеце (модулі) з выкарыстаннем адзнак у балах ажыццяўляецца пры наяўнасці не менш як трох адзнак. Пры гэтым па вучэбных прадметах (модулях), па якіх прадугледжаны кантроль вынікаў вучэбнай дзейнасці навучэнцаў у пісьмовай або практычнай форме, прамежкавая атэстацыя ажыццяўляецца пры наяўнасці не менш як адной адзнакі за выкананне навучэнцамі задання (заданняў) у пісьмовай або практычнай форме.
Прамежкавая атэстацыя праводзіцца як сярэдняе арыфметычнае бягучых адзнак з прымяненнем правіл матэматычнага акруглення.
Такім чынам, прамежкавая атэстацыя па вучэбным прадмеце “Геаграфія” магчыма пры наяўнасці не менш як трох адзнак, у тым ліку адной адзнакі за выкананне задання ў пісьмовай форме.
Дадаткова інфармуем, што згодна з пунктам 17 Правіл пры немагчымасці ацаніць вынікі вучэбнай дзейнасці навучэнца па ўсіх або асобных вучэбных прадметах (модулях) па прычыне адсутнасці яго па ўважлівай прычыне на вучэбных занятках (без уважлівай прычыны) на працягу чвэрці (паўгоддзя) у адпаведнасці з патрабаваннямі, навучэнец не атэстуецца за чвэрць (паўгоддзе) па ўсіх або асобных вучэбных прадметах (модулях). За чвэрць (паўгоддзе) навучэнцам, якія не атэставаны па вучэбным прадмеце, выстаўляецца адзнака “не атэставаны(а)”.
Калі ў адной або некалькіх чвэрцях (паўгоддзі) навучэнец не атэставаны без уважлівай прычыны, то атэстацыя па выніках навучальнага года ажыццяўляецца як сярэдняе арыфметычнае па выніках прамежкавай атэстацыі ўсіх чвэрцяў (паўгоддзяў).
