Супрацоўнікі Магілёўскага дзяржаўнага абласнога інстытута развіцця адукацыі, з наведвання якога і пачаўся прэс-тур “Настаўніцкай газеты” па Магілёўшчыне, заўсёды знаходзяцца ў цэнтры адукацыйнага жыцця рэгіёна, як сучаснага, так і мінулага. Інстытут з’яўляецца вядучым вучэбным і навукова-метадычным цэнтрам дадатковай адукацыі дарослых і развіцця сістэмы бесперапыннай адукацыі педагогаў вобласці. А яшчэ ў інстытуце дзейнічае Музей гісторыі народнай адукацыі Магілёўскай вобласці. Такое своеасаблівае суседства дазваляе сумясціць класічную педагогіку і сучасныя дасягненні прадстаўнікоў айчыннай сістэмы адукацыі.
Падчас семінараў, канферэнцый, трэнінгаў, майстар-класаў, якія рэгулярна праводзяцца ў інстытуце, настаўнікі з розных куточкаў вобласці знаёмяцца як з сучаснымі педагагічнымі напрацоўкамі, так і з вопытам папярэдніх пакаленняў, якія сеялі ў душах і сэрцах дзяцей добрае, вечнае, разумнае. Калі з сучаснымі прафесіяналамі-наватарамі ў нас ёсць магчымасць сустрэцца ўжывую, то для знаёмства з вопытам калег, якія жылі і працавалі ў іншыя эпохі, варта завітаць у музей. Экскурсія па музеі — гэта ўсё той жа семінар, канферэнцыя, трэнінг або майстар-клас, аднак ужо ў выкананні нашых папярэднікаў, заснавальнікаў педагагічных традыцый Магілёўшчыны. Гэты своеасаблівы майстар-клас варта наведаць кожнаму слухачу курсаў павышэння кваліфікацыі, якія праводзяцца на базе інстытута.
Ідэя стварэння Музея гісторыі народнай адукацыі Магілёўскай вобласці ўзнікла яшчэ ў 80-я гады. У лістападзе 1986 года на аснове краязнаўчага матэрыялу, сабранага супрацоўнікамі на той час Магілёўскага абласнога інстытута ўдасканалення настаўнікаў, і была аформлена экспазіцыя. Ініцыятыва стварэння музея належыць былому дырэктару інстытута заслужанаму настаўніку БССР Але Цімафееўне Карпіловіч. Непасрэдна апрацоўкай матэрыялаў займаўся ветэран вайны першы дырэктар музея І.К.Скварцоў. У 2009 годзе намаганнямі гісторыка-энтузіяста М.А.Рыськова экспазіцыя музея была абноўлена. Сёння пра вопыт папярэдніх пакаленняў настаўнікаў можна даведацца ў дзвюх залах, агульная плошча якіх складае каля 100 м2. Тут размяшчаецца больш за тысячу музейных прадметаў асноўнага і прыкладна столькі ж дапаможнага фондаў.
— Матэрыялы музея адлюстроўваюць храналогію развіцця адукацыі Магілёўскай вобласці з пачатку ўзнікнення пісьменства і да нашага часу. Першы раздзел прысвечаны асвеце і народнай адукацыі ад зараджэння пісьменнасці да ўваходжання магілёўскіх зямель у склад Расійскай імперыі. Тут можна ўбачыць фотаздымкі берасцянай граматы, помнікаў архітэктуры, якімі раней славіўся горад на Дняпры. Увага ў гэтым раздзеле ўдзяляецца дзейнасці праваслаўнай брацкай школы, каталіцкіх школ, езуіцкіх калегіумаў, духоўнай семінарыі, створанай праваслаўным архіепіскапам Георгіем Каніскім.
Другі раздзел расказвае пра развіццё народнай адукацыі ў складзе Расійскай імперыі. Наведвальнікі могуць азнаёміцца з дзейнасцю земляробчых школ і такіх вядучых устаноў адукацыі таго часу, як галоўнае народнае вучылішча, магілёўская мужчынская і жаночая гімназіі, іншых устаноў. Асаблівы акцэнт робіцца на аповедзе пра дзейнасць знакамітых педагогаў і вучоных таго часу.
Трэці раздзел знаёміць з развіццём сістэмы адукацыі ў гады савецкай улады. Значная частка экспазіцыі расказвае пра патрыятызм настаўнікаў і вучняў вобласці ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Тут размешчаны матэрыялы пра настаўнікаў — Герояў Савецкага Саюза, настаўнікаў-франтавікоў, апалчэнцаў, удзельнікаў партызанскага руху і падпольнай барацьбы, юных патрыётаў. Ёсць аповед і пра дзейнасць лясных партызанскіх школ. Адна з экспазіцый прысвечана піянерскай арганізацыі Магілёўшчыны. А чацвёрты раздзел знаёміць з сучасным этапам развіцця адукацыі, — падзялілася кіраўнік музея Дзіна Уладзіміраўна Лусцянкова.
Менавіта гэты раздзел экспазіцыі і ствараюць сённяшнія супрацоўнікі інстытута. І менавіта ад іх прафесіяналізму залежыць, якімі словамі будуць характарызаваць экскурсаводы гадоў гэтак праз сто ўзровень развіцця адукацыі на Магілёўшчыне ў першай палове ХХІ стагоддзя. Тое, што гэта будуць станоўчыя словы, а экскурсія па гэтым раздзеле будзе асабліва цікавай, і пераканалі нас, журналістаў, супрацоўнікі інстытута, калі прадстаўлялі вопыт сваёй работы.
Як паведаміў рэктар інстытута Міхаіл Міхайлавіч Жудро, станаўленне і развіццё ўстановы непарыўна звязана са зменамі і рэформамі ў сферы сістэмы адукацыі. За гады сваёй дзейнасці, дзякуючы працы шматлікіх пакаленняў таленавітых педагогаў і арганізатараў, інстытут стаў цэнтрам работы з педагагічнымі кадрамі ў вобласці і карыстаецца заслужаным аўтарытэтам сярод педагагічнай грамадскасці. За 70 гадоў дзейнасці супрацоўнікі інстытута дапамаглі стаць сапраўднымі прафесіяналамі тысячам настаўнікаў, былі ініцыятарамі многіх новаўвядзенняў сістэмы адукацыі вобласці.
— Сёння перад супрацоўнікамі інстытута стаяць задачы па развіцці сістэмы электроннай адукацыі, электронных сэрвісаў суправаджэння адукацыйных, кансалтынгавых паслуг, дыстанцыйных форм павышэння кваліфікацыі педагагічных кадраў, па ўкараненні эфектыўнага педагагічнага вопыту, пашырэнні праектнай і інавацыйнай дзейнасці структурных падраздзяленняў установы. Інстытут выконвае інфармацыйна-аналітычную, навукова-метадычную, арганізацыйна-метадычную і іншыя функцыі па забеспячэнні развіцця сістэмы адукацыі Магілёўскай вобласці ў сферы дадатковай адукацыі дарослых. Мы забяспечваем павышэнне ўзроўню прафесійных ведаў і ўменняў, удасканаленне дзелавых і грамадска значных якасцей кіруючых работнікаў і спецыялістаў сістэмы адукацыі. Так, павышэнне кваліфікацыі кадраў з сярэдняй спецыяльнай і вышэйшай адукацыяй мы ажыццяўляем па такіх профілях, як “Педагогіка”, у прыватнасці “Педагогіка дзяцінства”, “Педагогіка падлеткавага і юнацкага ўзросту”, “Педагогіка агульнаўзроставая”, “Камунікацыі. Права. Эканоміка. Кіраванне. Эканоміка і арганізацыя вытворчасці”, “Тэхніка і тэхналогіі”, “Педагогіка. Прафесійная адукацыя”, — адзначыў Міхаіл Міхайлавіч.
Адной з галоўных задач інстытута з’яўляецца ўдасканаленне работы па навукова-метадычным суправаджэнні інавацыйнай дзейнасці. У гэтым навучальным годзе ажыццяўляецца навукова-метадычнае суправаджэнне інавацыйнай дзейнасці ў 80 установах адукацыі па 26 тэмах. Тэматыка дзеючых інавацыйных праектаў разнастайная, сярод іх важнае месца займаюць праекты, накіраваныя на фарміраванне метапрадметных кампетэнцый навучэнцаў ва ўмовах профільнага навучання, прадпрымальнасці і фінансавай дасведчанасці, сацыяльнай паспяховасці, а таксама на прымяненне інфармацыйных тэхналогій у навучанні і выхаванні.
Па словах начальніка аддзела педагагічных інавацый Наталлі Рыгораўны Афанасьевай, важнай падзеяй у жыцці як інстытута, так і сістэмы адукацыі вобласці, сталі Дні інавацый, якія праводзіліся ў красавіку мінулага года і ўд зел у якіх прынялі больш за 350 чалавек. На базе Магілёўскага дзяржаўнага абласнога інстытута развіцця адукацыі прайшлі прэзентацыі вынікаў інавацыйнай дзейнасці, былі арганізаваны выставы работ навучэнцаў і метадычных матэрыялаў педагогаў, праведзены адкрытыя ўрокі, пазакласныя мерапрыемствы, якія раскрываюць змест рэалізуемых інавацыйных праектаў.
Яркай стала прэзентацыя праекта па ўкараненні мадэлі інтэграцыі фізічных і матэматычных ведаў ва ўмовах профільнага навучання (рэалізуецца на базе гімназій Асіповіч, Быхава, магілёўскага дзяржаўнага абласнога ліцэя № 4, сярэдняй школы № 38 Магілёва), укараненні мадэлі фарміравання медыякультуры навучэнцаў ва ўмовах сучаснага інфармацыйна-камунікацыйнага асяроддзя ўстановы адукацыі (рэалізуецца на базе магілёўскага дзяржаўнага абласнога ліцэя № 1, магілёўскай гарадской гімназіі № 1, сярэдняй школы № 1 Бялыніч), а таксама праекта па ўкараненні мадэлі фарміравання грамадзянскай ідэнтычнасці навучэнцаў у рамках арганізацыі і дзейнасці рэгіянальных віртуальных музеяў, які рэалізуецца на базе 13 устаноў адукацыі вобласці. Гэта толькі невялікая частка праектаў, прадстаўленых на своеасаблівым форуме інавацый.
“У інстытуце вы займаецеся найбольш значнай працай — адукацыяй настаўнікаў. Вы даносіце да іх навацыі і патрабаванні сучаснай адукацыйнай навукі, вучыце абагульняць вопыт, запальваеце новыя педагагічныя зоркі і, галоўнае для нас, журналістаў, нараджаеце новых пазаштатных аўтараў газеты”, — падзяліўся сваімі думкамі пасля сустрэчы з супрацоўнікамі Магілёўскага дзяржаўнага абласнога інстытута развіцця адукацыі галоўны рэдактар “Настаўніцкай газеты” Вадзім Аляксандравіч Кнышаў.
Будзем разам заставацца ў цэнтры развіцця адукацыі Магілёўшчыны!
Ігар ГРЭЧКА.
Фота аўтара.
