Выхаванцы дзіцячага сада № 7 Брэста не толькі добра ведаюць правілы бяспечнай жыццядзейнасці, але і могуць навучыць ім дарослых. Падрабязнасці – у матэрыяле карэспандэнта “Настаўніцкай газеты”.
Дашкольную ўстанову, адкрытую ўсяго 5 гадоў назад, наведваюць амаль 390 хлопчыкаў і дзяўчынак, большая частка з якіх выхоўваецца ў мнагадзетных сем’ях. Адметна, што 40 са 100 супрацоўнікаў сада — мнагадзетныя бацькі. У 4 спецыяльных групах займаюцца дзеці з цяжкімі парушэннямі маўлення і парушэннямі функцый апорна-рухальнага апарату. Безбар’ернае асяроддзе дазваляе ім паспяхова ўдзельнічаць у адукацыйным працэсе нароўні са здаровымі равеснікамі.
— Прыярытэтнымі кірункамі работы педагогаў з’яўляюцца захаванне і ўмацаванне здароўя дзяцей, а таксама фарміраванне ў іх навыкаў бяспечных паводзін у розных сітуацыях праз розныя віды дзейнасці, — гаворыць загадчыца ўстановы Таццяна Ігнацюк. — З гэтай мэтай актыўна выкарыстоўваюцца сучасныя педагагічныя, здароўезберагальныя і гульнявыя тэхналогіі, у тым ліку даследчага характару.
Куткі бяспекі, створаныя ў групах, аснашчаны неабходным абсталяваннем і падзелены на зоны: сюжэтна-ролевай і дыдактычнай гульні, бібліятэкі і работы з бацькамі. З некаторымі гульнявымі матэрыяламі выхаванцы займаюцца самастойна, але большасць гульняў праводзіцца пад кіраўніцтвам педагогаў.
— Гульнявыя матэрыялы ў кутках зменныя і выстаўляюцца ў адпаведнасці з тэмай тыдня, — расказвае Таццяна Ігнацюк. — Так, дзякуючы дыдактычнай гульні “Палянка бяспекі” замацоўваюцца веды дзяцей па асновах бяспекі жыццядзейнасці. Спыняючыся на кветцы з выявай тэматычнага сюжэта, выхаванцы выконваюць заданне па адным з раздзелаў асноў бяспекі жыццядзейнасці. А вось дыдактычная гульня “Куб бяспекі”, накіраваная на фарміраванне ўяўленняў пра пажарную бяспеку, распрацавана з улікам магчымасцей дзяцей з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця. Гэтая гульня дазваляе ўдасканальваць элементарныя ўменні пры вырашэнні пэўных праблемных сітуацый.
У сваёй рабоце педагогі звяртаюцца і да інтэрактыўных гульняў. Калі “Ацані сітуацыю” пабудавана па прынцыпе “роўны вучыць роўнага”, то гульня “Акадэмія бяспекі” ўяўляе сабой майстэрню тэхнічнага канструявання, дзе выхаванцы набываюць навыкі першаснай камп’ютарнай дасведчанасці. Гэтыя гульні створаны на аснове праграмы MS Office Power Point, што дазваляе спрашчаць ці ўскладняць іх з улікам узроставых магчымасцей і індывідуальных асаблівасцей дашкольнікаў.
Асаблівая гордасць педагогаў — прасторны гульнявы кабінет па асновах бяспекі жыццядзейнасці, у якім цікава пабываць не толькі дзецям. Калі пераступаеш яго парог, у вочы адразу кідаецца вялікая маляўнічая сцяна з выявай гарадскіх будынкаў і транспартнай інфраструктуры са здымнымі элементамі: дарожнай разметкай і знакамі, пешаходамі і веласіпедыстамі. Іх візуалізацыя ў канкрэтных умовах істотна спрашчае засваенне правіл дарожнага руху. Цікава, што над сцяной шчыраваў не прафесійны мастак, а супрацоўнік установы, які змог выдатна перадаць выхаваўча-адукацыйны патэнцыял сюжэта ў арыгінальным насценным жывапісе.
Маляўнічую сцяну ўдала дапаўняе інтэрактыўная дошка, дзе сабраны тэматычныя гульні, адукацыйныя відэаролікі і мультфільмы па ўсіх раздзелах асноў бяспекі жыццядзейнасці.
Пакой падзелены на тры зоны. Першая, “Бяспека на вуліцы”, якраз і прадстаўлена маляўнічай інтэрактыўнай сцяной. Другая, “Пажарная бяспека”, прызначана для замацавання дзеянняў пры ўзнікненні надзвычайных сітуацый. Трэцяя, “Бяспека ў побыце”, уяўляе сабой імправізаванае жылое памяшканне з кухняй для адпрацоўкі навыкаў бяспечных паводзін у кватэры: тут зроблены імітацыі адкрытага акна, разеткі, электра- і газапрыбораў.
Дзеці вельмі любяць разыгрываць у гэтым пакоі розныя сітуацыі. Так, дзяўчынка па цацачным тэлефоне набірае ў службу 112 і трывожным голасам паведамляе дыспетчару, хлопчыку ў форме ратавальніка, пра пажар у кухні. Такім чынам адпрацоўваецца алгарытм паводзін у надзвычайнай сітуацыі.
Час ад часу калідор другога паверха ўстановы ператвараецца ў аўтадарогу з адпаведнай разметкай, дарожнымі знакамі, пешаходамі і нават транспартам з малалетнімі вадзіцелямі за рулём. На 2 электрамашынках дзеці з радасцю адпрацоўваюць паводзіны ў пастановачных дарожных сітуацыях.
Сістэмная работа, якая абапіраецца на цеснае супрацоўніцтва з гарадскімі і абласнымі падраздзяленнямі МНС і ДАІ, прыносіць плён. Дашкольная ўстанова — неаднаразовая пераможца гарадскіх і абласных аглядаў-конкурсаў. На яе рахунку — дыпломы ІІІ ступені ў розных намінацыях, атрыманыя па выніках рэспубліканскага фестывалю “Бяспечнае дзяцінства” ў 2018 і 2022 гадах, і дыпломы ІІ і І ступені, атрыманыя па выніках яго абласных этапаў у 2019 і 2022 гадах. Акрамя таго, вопыт работы брэсцкіх педагогаў па арганізацыі бяспечнай жыццядзейнасці быў прэзентаваны на ўзроўні краіны ў рамках рэспубліканскай выставы.
Але гэтым скарбонка дасягненняў установы не абмяжоўваецца. Выхавальнікі і іх партнёры-бацькі паспяхова ўдзельнічаюць у іншых спаборніцтвах, не звязаных з бяспечнай жыццядзейнасцю. Так, педагогі з’яўляюцца пераможцамі абласнога фестывалю “Размаўляем па-беларуску”; сям’я Арцёма Зданевіча прызнана лепшай прыёмнай сям’ёй па выніках абласнога конкурсу “Сэрца аддаю дзецям”; студыя выяўленчага мастацтва “Васількі” адзначана дыпломам І ступені на рэспубліканскім дзіцяча-юнацкім мастацкім конкурсе “Намалюй гэты свет!”. На рахунку дашкольнай установы таксама дыпломы пераможцы раённага агляду-конкурсу кабінетаў пунктаў карэкцыйна-педагагічнай дапамогі, раённага конкурсу па зборы макулатуры, міжнароднага дыстанцыйнага конкурсу ілюстрацый да мультфільмаў, заключнага этапу агульнарэспубліканскага агляду-конкурсу на лепшае правядзенне грамадскага кантролю за выкананнем заканадаўства па ахове працы ў намінацыі “Лепшы грамадскі інспектар па ахове працы”…
Па выніках 2021/2022 і 2022/2023 навучальных гадоў дзіцячы сад № 7 уваходзіў у тройку лепшых дашкольных устаноў Брэста. На яго базе рэгулярна праводзяцца гарадскія, абласныя і рэспубліканскія семінары, а таксама практычныя заняткі з педагогамі. Вопыт работы ўстановы па арганізацыі бяспечнай жыццядзейнасці прэзентаваны на старонках часопіса “Служба ратавання”, па выкарыстанні інтэрнэт-рэсурсаў ва ўзаемадзеянні дзіцячага сада і сям’і па грамадзянска-патрыятычным выхаванні — на абласным фестывалі педагагічных ідэй, а па выкарыстанні патэнцыялу кабінета па асновах бяспекі жыццядзейнасці — на рэспубліканскім семінары ў НДААЦ “Зубраня”.
Усім гэтым поспехам дашкольная ўстанова абавязана дружнаму і творчаму калектыву педагогаў, якія задзейнічаны ў распрацоўцы метадычных матэрыялаў, дыдактычных гульняў і дапаможнікаў, у тым ліку па развіцці навыкаў бяспечных паводзін выхаванцаў. Сярод іх — Ірына Бойка, Вольга Войнаш, Галіна Кананчук, Жанна Табола і многія іншыя.
Сяргей ГРЫШКЕВІЧ
Фота Алега ІГНАТОВІЧА