Вось і скончыўся лістападаўскі кінатыдзень у беларускай сталіцы. Якім атрымаўся сёлетні “Лістапад”? Многія гавораць, што больш сціплым, чым папярэднія. Аднак для сапраўдных кінаманаў галоўнае не тое, як прайшлі ўрачыстыя цырымоніі (хоць на самай справе і іх правялі з годнасцю), а ўзровень фільмаў, прадстаўленых на кінафестывалі. Усяго за восем дзён прадэманстравалі больш за 150 карцін з 50 краін свету.
Штогод фільмы з розных куткоў нашай планеты прымушаюць мінчан і гасцей сталіцы задумацца над сэнсам жыцця, сямейнымі каштоўнасцямі і сяброўствам, глабальнымі праблемамі сучаснасці, пакутамі сумлення і верай у сябе, сваімі ўчынкамі, убачыць, як жывуць людзі ў іншых краінах, і зразумець, што і ў нас ёсць шмат чаго добрага і сапраўднага. Прапаную спыніцца на найбольш яркіх карцінах фестывалю. Хоць, безумоўна, кожная стужка “Лістапада” — гэта асобны незвычайны шлях у вымярэнне кінарэальнасці. Нагадаю: увесь мінулы тыдзень мы рухаліся ў кірунку “да радасці”. Пра тое, што выклікала найбольшую радасць у журы і ў мяне асабіста, і пойдзе гаворка.
Напэўна, усе вы ўжо добра ведаеце, што ўладальніцай “золата” “Лістапада” стала карціна “Атлантыда” ўкраінскага рэжысёра Валянціна Васяновіча, галоўныя героі якой (дарэчы, не прафесійныя акцёры) хочуць навучыцца жыць без вайны, аднавіць мір на роднай зямлі. А вось залатым “Лістападзікам” узнагароджана карціна “Маё неверагоднае лета з Тэс” рэжысёра Стывена Ваўтэрлода (Нідэрланды, Германія). Гэта сур’ёзнае разважанне пра паўнавартасную сям’ю, мець якую марыць кожнае дзіця. У цэнтры фільма — дзесяцігадовы Сэм, які прыязджае на канікулы з сям’ёй на востраў Тэрсхелінг, аднак у першы ж дзень яго брат ламае нагу. Пазней хлопчык знаёміцца з дзіўнай дзяўчынкай Тэс, якая мае мудрагелісты план знаёмства са сваім біялагічным бацькам. Яе гісторыя дапамагае хлопчыку зразумець, што без родных і блізкіх у жыцці не абысціся. Па меркаванні старшыні журы Клары Суарэс (Аргенціна), гэты фільм будзе цікавы і дзецям, і дарослым.
Дарэчы, спецыяльны прыз журы “Лістападзіка-2019” атрымала карціна “Булбул можа спяваць” (рэжысёр Рыма Дас, Індыя). За лепшую дзіцячую ролю ўзнагароджана Эмілі Б’ер — фільм “Калонія” (рэжысёр Жэнеўева Дзюлюд-Дэ Сэль, Канада). Лепшай работай дарослага акцёра ў дзіцячай стужцы прызнана роля Соні ван Утэрэна ў “Маім неверагодным леце з Тэс”. А фільм адкрыцця “Лістападзіка” — нямецкая карціна “Рока мяняе свет” рэжысёра Каці Бенрат — атрымала прыз сімпатый гледачоў, што і нядзіўна, бо гісторыя 11-гадовай дзяўчынкі, якая дзякуючы сваёй непрадказальнасці, дабрыні і непасрэднасці выратавала ваверчаня, перамагла булінг у класе і пасябравала з бяздомным Каспарам, нікога не пакінула абыякавым. А яшчэ хочацца звярнуць увагу на фільм закрыцця “Лістападзіка” пазаконкурсную нямецкую карціну “Альфонс Цытэрбаке — адлік пайшоў” рэжысёра Марка Шліхтэра. Асноўная думка фільма — з кожнага знакамітага вынаходніка спачатку смяяліся, а таму варта жыць марай нават тады, калі ніхто на гэта не асмельваецца, нічога не баяцца і верыць у сябе!
Усе фільмы сёлетняга “Лістападзіка” прызначаны як для сямейнага прагляду, так і разам з аднакласнікамі. “Вельмі часта зносіны паміж бацькамі і дзецьмі зводзяцца альбо да паходаў у парк, альбо ў кінатэатры на нейкія забаўляльныя стужкі, пасля якіх, як правіла, нічога не застаецца. А нашы фільмы патрабуюць размовы, яны задаюць пытанні, якія трэба абмяркоўваць разам. І калі ўсе сядаюць за агульны стол, пачынаюць думаць, глядзець у вочы, адбываецца тое самае яднанне, якое дазваляе ўсім лепш разумець адно аднаго”, — адзначыў дырэктар конкурсу фільмаў для дзіцячай і юнацкай аўдыторыі “Лістападзік-2019” Ігар Сукманаў.
Завяршыўся ХХVІ Мінскі міжнародны кінафестываль “Лістапад” не толькі ўрачыстай цырымоніяй узнагароджання пераможцаў форуму, але і паказам фільма “Нябачнае жыццё Эўрыдыкі”. Перад праглядам Ігар Сукманаў сказаў, што гэтая бразільская карціна “павінна выклікаць асаблівае пачуццё радасці”. Між іншым, на беларускім кінафестывалі гэты фільм ішоў па-за конкурсам, а вось на сёлетнім Канскім кінафоруме ён быў удастоены найвышэйшай узнагароды за асаблівы погляд. “Радасць праз шлях, выпрабаванні і церні, каб зразумець, што жыццё вельмі складанае і часам не зусім справядлівае ў адносінах да нас. Але калі мы маем унутраны стрыжань і нас накіроўвае любоў, то мы можам пакарыць увесь свет”, — сказаў Ігар Сукманаў.
“Нябачнае жыццё Эўрыдыкі” прымушае задумацца, ці ёсць у нашым жыцці чалавек, дзеля якога хацелася б стаць лепшым і пакарыць недасягальныя вяршыні, які вядзе нас, нібы пуцяводная зорка, да мары і якога страшна расчараваць. А яшчэ нагадвае, якім наша жыццё можа быць несправядлівым і як родныя людзі, часам нават не заўважаючы, могуць растаптаць запаветную мару, разбурыць узаемаадносіны з самым блізкім чалавекам і абясцэніць самае дарагое.
Між іншым, карціны сёлетняга “Лістапада” можна пераглядаць па некалькі разоў. І калі ўзяць за звычку глядзець хаця б адзін фільм у дзень, то акурат хопіць да наступнага фестывалю, які зноў прынясе нам мноства новых знаёмстваў, адкрыццяў і, безумоўна, думак пра сябе і жыццё.
Вольга АНТОНЕНКАВА.
