Настаўніцу замежнай мовы гімназіі № 8 Віцебска Ганну Прашкевіч калегі, у тым ліку з многіх краін свету, паважаюць як таленавітага творцу і аднаго з лепшых прадстаўнікоў сваёй прафесіі.
Падчас размовы з настаўніцай складваецца ўражанне, нібыта з дзяцінства французская для яе, што называецца, мова душы: Ганна Аляксандраўна не проста віртуозна валодае прадметам, а літаральна выпраменьвае вытанчаны парыжскі шарм, у любым калектыве адразу прыцягвае да сябе ўвагу і становіцца сэрцам творчай каманды. Цяжка паверыць, але калісьці будучая настаўніца, тады яшчэ вучаніца віцебскай сярэдняй школы № 36, французскую мову не любіла і адзнакі па ёй мела далёка не лепшыя. Усё змянілася дзякуючы педагогу Таццяне Кажарынай, міжнароднаму супрацоўніцтву і новаму праекту па абмене навучэнцамі. Нашай гераіні настолькі захацелася ў гэтым паўдзельнічаць, што ўжо праз год напружанай працы яна дасягнула сваёй мэты і свабодна размаўляла па-французску. Тым не менш у будучыні бачыла сябе не інакш як студэнткай мастацка-графічнага факультэта. На фарміраванне будучага педагога велізарны ўплыў аказала бабуля: яна, маючы толькі два класы сельскай пасляваеннай школы, змагла прывіць унучцы любоў да літаратуры і вучылася разам з ёй. У старшых класах да школьніцы прыйшло ўсведамленне: мастацтва — ключ, які можна прымяніць у любой прафесіі. Знакавым для дзяўчыны стала знаёмства з настаўніцай французскай мовы сярэдняй школы № 11 (туды Ганна перавялася пасля дзевяці класаў) Нінай Клокавай. Наколькі па-мацярынску яна апякала сваіх вучняў, можна зразумець на наступным прыкладзе: калі Г.Прашкевіч вырашыла паступаць у лінгвістычны ўніверсітэт, Ніна Мар’янаўна адправілася разам з ёй у Мінск, і ніхто не ўспрымаў гэта як нешта выключнае. Дзе яшчэ быць педагогу ў адказны момант, як не побач з дзіцем? Для залічэння тады не хапіла паловы прахаднога бала, і абітурыентка вярнулася ў Віцебск. Паступіла спачатку ў каледж мастацкіх рамёстваў на аддзяленне справаводства, а потым па рэкамендацыі сяброў — у Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт.
— Выкладчыкі ПДУ далі нам, невялічкай дружнай групе “французаў”, проста ўніверсальную падрыхтоўку — ад прадмета і методыкі яго выкладання да тэатральнага мастацтва і вершаскладання, — гаворыць Ганна Прашкевіч. — Усе настаўнікі з майго патоку зараз паспяхова творча рэалізоўваюцца ў прафесіі.
Не стала выключэннем і Ганна Аляксандраўна. Спачатку яна працавала настаўніцай замежнай мовы ў сярэдняй школе № 17, а потым — у гімназіі № 8 Віцебска. З яе ўдзелам у гімназіі рэалізаваны шэраг цікавых праектаў, створаны лінгватэатральны клуб “Пазл”, які штогод прымае ўдзел у конкурсах аматарскіх тэатраў рознага ўзроўню. З гэтага навучальнага года французская мова ў гімназіі выкладаецца з 7 класа як другая замежная.
— Мы па апошнім слове педагагічнай навукі развіваем камунікатыўныя навыкі, дзеці прыкладаюць да вучобы шмат намаганняў. Але атрымліваецца, што яны не прымяняюць на практыцы свае веды: няма моўнага асяроддзя, — сцвярджае настаўніца. — Я вельмі хутка пераканалася: дзяцей трэба найперш вучыць правільнаму выкарыстанню атрыманых ведаў, каб вучні ў любой сітуацыі адчувалі сябе як рыба ў вадзе не толькі па ўзроўні ведаў, але і па здольнасці іх прымяніць. Дзейнасны падыход, праектная дзейнасць, конкурсы дапамагаюць дзецям не толькі зразумець, навошта ім ведаць замежную мову, але і паказваюць, што мова — гэта шлях да развіцця здольнасцей, самарэалізацыі і прафесійнага самавызначэння.
Гэты год для Ганны Аляксандраўны незвычайны. Яна стала абсалютнай пераможцай прэстыжнага міжнароднага прафесійнага спаборніцтва — конкурсу Professeur de Franзais du Monde сярод настаўнікаў, якія выкладаюць французскую мову як замежную, і паўдзельнічала ў кангрэсе Міжнароднай федэрацыі выкладчыкаў французскай мовы ў бельгійскім Льежы.
— Шкада, што сістэма інфармавання аб прафесійных конкурсах у нас фактычна не дзейнічае. Аб Professeur de Franзais du Monde я даведалася выпадкова і напачатку маштабаў падзеі не ўяўляла, — расказвае пераможца. — Літаральна ўскочыла ў апошні вагон, таму што інфармацыю знайшла ў верасні, калі завяршаўся тэрмін падачы матэрыялаў. Пад Новы год прыйшла вестка, што я трапіла ў тройку фіналістаў з 300 заявак з Усходняй і Цэнтральнай Еўропы, а ў сакавіку — паведамленне аб маёй перамозе сярод 24 фіналістаў з усяго свету. Я атрымала запрашэнне ў Льежы на кангрэс Міжнароднай федэрацыі выкладчыкаў французскай мовы, на якім прысутнічала больш за 1600 чалавек, у прыватнасці, добра былі прадстаўлены расійскія асацыяцыі. З Беларусі я была адна. Незабыўныя імгненні перажыла ў Зялёным пакоі Льежскага палаца, калі нечакана высветлілася, што ўсе прысутныя кіраўнікі франкафонных асацыяцый завочна — па конкурснай рабоце — былі са мной знаёмы.
Зараз Ганна Прашкевіч працуе над сумесным праектам з іспанскімі калегамі, якія таксама выкладаюць для пачаткоўцаў французскую мову як другую замежную. Разам з дзецьмі настаўніца працягвае работу з неалагізмамі, што прыйшлі ў французскую мову з іншых франкафонных краін, па праекце “Скажы мне 10 слоў па-французску”. Віцяблянка мае запрашэнні ад кіраўнікоў нацыянальных асацыяцый наведаць Бельгію, Японію, Марока.
— Калегі запрашаюць мяне як выкладчыка і мастака, таму што я працягваю займацца жывапісам, графікай. Гэта актуальна, — тлумачыць Ганна Аляксандраўна. — Так, зараз я працую над сумесным паэтычным зборнікам са старшынёй мараканскай асацыяцыі: ілюструю яго вершы або ён складае вершы па матывах маіх малюнкаў. Маімі ілюстрацыямі славянскіх легенд, якія суправаджаюцца мастацкімі перакладамі на французскую мову, зацікавіўся адзін з універсітэтаў Францыі. Але галоўнае, што дзеці бачаць прыклад, які пераконвае: нельга спыняцца на дасягнутым, трэба расці, шукаць, ствараць, вучыцца ў школьныя, універсітэцкія гады і пасля — гэта абавязковая ўмова гарманічнага развіцця асобы, неад’емная частка жыцця.
Таццяна БОНДАРАВА.
Фота аўтара.
