Зацікавіць навучэнцаў прадметам можа толькі той настаўнік, які ім не проста жыве, але і любіць разам з вучнямі нанава адкрываць тое, што, па сутнасці, ужо вядома. А калі ў дадатак да гэтага педагог размаўляе з дзецьмі на адной мове, поспех у вывучэнні прадмета з’яўляецца неаспрэчным. У гэтым, як ніхто іншы, упэўнена Алена Уладзіміраўна Венглінская, настаўніца хіміі гімназіі № 2 Бабруйска.
У 1990 годзе Алена Уладзіміраўна скончыла сярэднюю школу № 14, якая сёння з’яўляецца гімназіяй № 2 Бабруйска, з залатым медалём. Сярод агульнаадукацыйных прадметаў любімым у Алены Венглінскай, безумоўна, была хімія. І тое, што яшчэ вучаніцай яна 3 разы перамагала на абласной алімпіядзе па хіміі, не здзіўляе.
Пасля школы Алена Венглінская паступіла на хімічны факультэт БДУ, скончыўшы які была размеркавана на работу ў мінскую 130-ю школу-ліцэй. Але пасля адпрацоўкі вярнулася ў родны горад і ўладкавалася ў сярэднюю школу № 14.
“Для большасці навучэнцаў абсалютным прыкладам і матыватарам з’яўляецца іх настаўнік, так было і са мной, — гаворыць А.У.Венглінская. — Падчас навучання ў школе я заўсёды брала прыклад са сваёй настаўніцы хіміі Вольгі Мікалаеўны Пшанічнай. А калі прыйшла працаваць у гімназію № 2, многаму навучылася ў Маргарыты Віктараўны Рыжковай, якая на працягу доўгага часу была не толькі намеснікам дырэктара па вучэбнай рабоце, але і настаўнікам з вялікай літары. Вельмі хачу выказаць словы падзякі былым дырэктарам гімназіі Лукрэцыі Іванаўне Сатаравай, якая запрасіла мяне працаваць у родную школу, і Таццяне Мікалаеўне Казловай, якая кіравала гімназіяй да 2019 года. У нас у гімназіі цудоўны калектыў, і мае ўзнагароды — гэта вынік нашай сумеснай працы”.
Хімія, якую выкладае настаўніца, прадмет няпросты. І, як заўважыла А.У.Венглінская, у яе няма ніякіх сакрэтаў, якія дапамаглі б адразу захапіць навучэнцаў гэтай навукай.
“Я вельмі люблю сваю работу і з радасцю вучу дзяцей, дастаткова добра ведаю свой прадмет і, самае галоўнае, імкнуся размаўляць з вучнямі на іх мове, — канстатуе настаўніца. — Для настаўнікаў, калі яны хочуць, каб іх прадметам цікавіліся і любілі яго, вельмі важна прытрымлівацца гэтага правіла. Таксама важна ўмець падтрымліваць добрыя адносіны з бацькамі”.
На ўроках Алена Уладзіміраўна выкарыстоўвае інструктыўныя карты (своеасаблівы план дзеянняў для вучня са схемамі, алгарытмамі, заданнямі), што дазваляе навучэнцам выбіраць індывідуальную адукацыйную траекторыю. Такі падыход прымушае навучэнцаў думаць. Вучні падчас урокаў забяспечаны даведачнымі табліцамі. А калі хтосьці мае патрэбу ў дапамозе, заўсёды можа прыйсці ў кабінет да настаўніцы і папрасіць пра гэта. Акрамя Алены Уладзіміраўны, дапамагчы тым, хто толькі пачынае цікавіцца хіміяй, могуць і прасунутыя вучні, якія літаральна жывуць у кабінеце хіміі. Настаўніца падкрэслівае, што матывацыю ў прадмеце дзеці знаходзяць самі, таму прыходзяць у гімназію да настаўніцы і ў суботу.
“На рабоце я праводжу больш часу, чым дома, а мая сям’я бачыць мяне менш, чым вучні, — прызнаецца настаўніца. — Я ніколі не бываю ў адзіноце, мяне заўсёды акружаюць вучні. Ганаруся, што ў гімназіі няма хіміяфобіі, а на дадатковых занятках можа не хапіць пасадачных месцаў”.
Настаўніца падкрэслівае, што яе гордасць — гэта яе вучні. За час работы ў гімназіі педагог падрыхтавала 78 пераможцаў другога этапу, 45 — трэцяга і 20 пераможцаў заключнага этапу Рэспубліканскай алімпіяды па хіміі. Так, Дзмітрый Салаўёў у 2012 годзе быў узнагароджаны бронзавым медалём 46-й Міжнароднай Мендзялееўскай алімпіяды школьнікаў па хіміі. Выпускнік гімназіі Аляксей Харлап тройчы станавіўся ўладальнікам дыпломаў I ступені на заключным этапе Рэспубліканскай алімпіяды па хіміі. Калі Аляксей вучыўся ў 11 класе, ён заваяваў залаты медаль і дыплом I ступені на 51-й Міжнароднай Мендзялееўскай алімпіядзе школьнікаў па хіміі, якая праходзіла ў Астане, а таксама праславіў нашу краіну на 49-й Міжнароднай хімічнай алімпіядзе школьнікаў у Тайландзе, адкуль прывёз сярэбраны медаль.
“Па выніках удзелу ў алімпіядзе школьнікаў “Ламаносаў”, якая праводзілася 2 гады назад у Маскве, Аляксей Харлап быў узнагароджаны дыпломам II ступені, а сёлетняя выпускніца гімназіі Паліна Бязручка па выніках удзелу ў гэтай жа алімпіядзе вясной бягучага года была ўзнагароджана дыпломам II ступені”, — расказвае пра поспехі сваіх вучняў А.У.Венглінская.
Самы юны прыхільнік хіміі, з якім працуе Алена Уладзіміраўна, васьмікласнік Глеб Баравы. Хлопчык праявіў цікавасць да вывучэння хіміі яшчэ тры гады назад. З 5 класа Глеб удзельнічаў з двухгадовым апярэджваннем у гарадскіх алімпіядах для навучэнцаў 4—9 класаў. У 2018/2019 годзе быў заняты ва ўсіх этапах Рэспубліканскай алімпіяды па хіміі, дзе спаборнічаў з дзевяцікласнікамі. У выніку хлопчык, які быў самым юным удзельнікам алімпіяды, узнагароджаны дыпломамі I ступені на другім і трэцім этапах алімпіяды і дыпломам II ступені і каштоўным падарункам на заключным этапе.
Алена Уладзіміраўна не хавае, што падрыхтоўка да алімпіяды — гэта штодзённая карпатлівая праца навучэнцаў і настаўнікаў без выхадных і канікул. Акрамя работы з дзецьмі, шмат часу А.У.Венглінская прысвячае выкладчыцкай дзейнасці ў гарадскім трэнерскім клубе, дзе праводзіць заняткі па сваім прадмеце, дзеліцца вопытам і напрацоўкамі з іншымі настаўнікамі горада. Нягледзячы на гэта, педагог упэўнена, што кожны настаўнік павінен прайсці свой шлях, накапіць уласны вопыт і пастаянна самаўдасканальвацца.
Настаўніца прызналася, што яе натхняюць поспехі вучняў, а таксама відавочная захопленасць прадметам. Зрэшты, гэтага ўдалося дасягнуць, таму што Алена Уладзіміраўна сабрала вакол сябе каманду аднадумцаў, улюбёных у хімію, у меру амбіцыйных і неабыякавых. Прыкметна, што гэтая каманда працуе па сістэме “роўны навучае роўнага”, якая для Алены Венглінскай стала стылем, а для навучэнцаў яшчэ і школай жыцця.
За сваю работу і прафесійныя дасягненні А.У.Венглінская мае шмат узнагарод. У 2011, 2015 і 2016 гадах Алена Уладзіміраўна была ўзнагароджана прэміямі спецыяльнага фонду Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь па сацыяльнай падтрымцы адораных навучэнцаў і студэнтаў. У 2012 годзе атрымала грамату Міністэрства адукацыі, а ў 2015 годзе настаўніцы была аб’яўлена падзяка Магілёўскага абласнога выканаўчага камітэта за шматгадовую добрасумленную працу, высокі прафесіяналізм, значны асабісты ўклад у сацыяльна-эканамічнае развіццё Магілёўскай вобласці. У 2016 годзе А.У.Венглінская ўзнагароджана нагрудным знакам Міністэрства адукацыі “Выдатнiк адукацыi”, а праз год Алене Уладзіміраўне прысвоена ганаровае званне “Чалавек года Магілёўшчыны”.
Наталля САХНО.
