Пачуйце нас!

- 13:30Авторские колонки, Колонка психолога
Наталля СТЭЛЬМАХ

Ва ўсе часы дзеці хочуць толькі аднаго — быць пачутымі. Пачутымі бацькамі, настаўнікамі, блізкімі сваякамі, сябрамі.

Усё часцей у сваім кабінеце я чую абвінавачанні ў адрас адно аднаго ў дыядзе “дзіця — бацькі” ці “дзіця — настаўнік”. “Мяне ніхто не слухае”, “у дарослых на ўсё сваё меркаванне”, “дзеці наогул мяне не чуюць, гавару, гавару, як у сцяну гарохам”, “маё меркаванне нікога не цікавіць” і г.д. Як паказвае практыка, самае важнае ў зносінах з дзіцем — пастарацца яго пачуць, зразумець і прыняць. Але менавіта гэта часцей за ўсё ў дарослых атрымлі­ваецца з цяжкасцю.

Нядаўнія даследаванні паказалі, што дарослыя і дзеці ўсё менш і менш размаўляюць адно з адным. І гэта нядзіўна, бо сёння сучасныя тэхналогіі займаюць велізарнае месца ў жыцці людзей. Стала вельмі лёгка паглыбіцца ў свет гаджэтаў і забыць пра рэальны свет навокал. Аднак такі лад жыцця можа негатыўна паўплываць на наша фізічнае і эмацыянальнае здароўе.

Дарослыя, занятыя сваёй работай і сацыяльным жыццём, часта не ўдзяля­юць дзецям дастатковую колькасць часу і ўвагі. Яны могуць быць заняты работай, вучобай, хатнімі справамі, што прымушае іх забыць пра тое, што дзеці маюць патрэбу ў зносінах і падтрымцы. Дзеці ж, у сваю чаргу, могуць быць заняты сваімі захапленнямі.

Трэба разумець, што адсутнасць зносін паміж дарослымі і дзецьмі можа прывесці да сур’ёзных праблем як для дзяцей, так і для дарослых. Напрыклад, дзеці, якія не атрымліваюць дастаткова ўвагі і падтрымкі ад бацькоў, могуць стаць нер­вовымі, няўпэўненымі ў сабе і абыякавымі да свайго акружэння. Дарослыя ж, якія не размаўляюць з дзецьмі, могуць парушыць сувязь з імі і страціць ціка­васць да жыцця сваіх дзяцей у цэлым.

Каб пазбегнуць такіх праблем, неабходна паспрабаваць знайсці час для зносін і ўзаемадзеяння адно з адным. Гэта могуць быць агульныя прагулкі, наведванні культурных мерапрыемстваў, агульныя заняткі спортам ці творчасцю. Галоўнае — удзяляць увагу, слухаць і ра­зумець адно аднаго, а не забываць пра рэальны свет навокал.

Дарослыя павінны праяўляць павагу і ўвагу да меркавання і пачуццяў дзяцей, а таксама ўлічваць іх патрэбы і інтарэсы. Дзеці, у сваю чаргу, павінны паважаць і слухацца бацькоў (дарослых), а таксама праяўляць адкрытасць і сумлен­насць у выказванні сваіх думак і пачуццяў. Узаемны давер, разуменне і падтрымка дапамогуць стварыць здаровыя адносіны паміж дарослымі і дзецьмі, што будзе са­дзейнічаць іх развіццю і эмацыянальнаму здароўю.

Хочацца пажадаць усім дарослым і дзецям быць пачутымі і самім навучыцца слухаць. Размаўляйце адно з адным. Зносіны — гэта самае каштоўнае, што ёсць у чалавецтва, і ў той жа час самае вялікае мастацтва, якому трэба навучыцца.