Гала-канцэртамі ў Салігорску (Мінская вобласць) і Лідзе (Гродзенская вобласць) Рэспубліканскі фестываль мастацкай творчасці навучэнцаў устаноў прафесійна-тэхнічнай і сярэдняй спецыяльнай адукацыі “Арт-вакацыі” завяршыў сваё турнэ па краіне. У кожнай вобласці на суд членаў рэспубліканскага журы былі прадстаўлены лепшыя калектывы і індывідуальныя выканаўцы. Лепшыя з іх будуць запрошаны на заключны рэспубліканскі гала-канцэрт. Уявіць, якім ён атрымаецца, вельмі складана: узровень некаторых нумароў быў вышэйшы не толькі за абласны, але нават і за рэспубліканскі. Асобныя выступленні будучых беларускіх будаўнікоў, цырульнікаў, электрагазазваршчыкаў, кухараў, швачак і сталяроў заслугоўваюць апладысментаў на міжнародных конкурсах.
Такога больш нідзе не было
Кожная вобласць, рыхтуючы свой гала-канцэрт, вельмі імкнулася да таго, каб, праглядзеўшы канцэртную праграму, члены рэспубліканскага журы адзначылі: “Такога мы яшчэ не бачылі, такога ў рэспубліцы больш нідзе не было”. Гэта датычыцца нават дробязей. У Мінскай вобласці, напрыклад, спецыяльна да арт-вакацыйнага абласнога канцэрта былі выпушчаны афішы і паштоўкі з сімволікай рэспубліканскага фестывалю. Ды і пастаноўка канцэрта была настолькі арыгінальнай, што невядомым чынам гледачы апынуліся спачатку ў тэатры, а потым у кіно. 
Тут ужо сваю ролю адыграў рэжысёрскі талент начальніка аддзела Мінскага абласнога метадычнага цэнтра Вольгі Анатольеўны Цімохінай.
Але самыя прыемныя і каштоўныя адкрыцці абласных канцэртаў — унікальныя, абсалютна ні на каго не падобныя выканаўцы і творчыя калектывы. Напрыклад, падчас канцэрта Мінскай вобласці і выступлення народнага інструментальнага ансамбля “Нясвіжскія лыжачнікі” Нясвіжскага дзяржаўнага каледжа імя Якуба Коласа злавіла сябе на думцы, што ўсе, хто называў сябе лыжачнікамі з тых, каго бачыла дагэтуль, не былі лыжачнікамі, а толькі паходзілі на іх. Як адзначыла рэспубліканскае журы, нумар — шэдэўр з усіх пунктаў гледжання. Журы ведае гэты калектыў ужо многа гадоў і заўважыла, што ансамбль, які дагэтуль шмат эксперыментаваў, знайшоў залатую сярэдзіну, якая спадабалася абсалютна ўсім. Зала сустракала выступленне авацыямі. І калі ў самым пачатку я казала пра “міжнародныя” апладысменты, то “Нясвіжскія лыжачнікі” заслугоўваюць іх па праве.
Усім спадабалася фальклорная група Ваўкавыскага дзяржаўнага будаўнічага прафесійнага ліцэя, якой выпаў гонар адкрываць гала-канцэрт Гродзенскай вобласці. Прысуд журы — “такіх калектываў у Беларусі мы яшчэ не чулі”. Бездакорным з усіх пунктаў гледжання народным хорам члены журы назвалі хор Ашмянскага дзяржаўнага прафесійнага аграрна-тэхнічнага каледжа, назваўшы яго прыкладам для ўсёй Беларусі.
Вельмі гучна (не голасам, а высокім выканальніцкім узроўнем) заявіў пра сябе сёлета хор Навагрудскага дзяржаўнага гандлёва-эканамічнага каледжа (кіраўнік Наталля Аляксандраўна Раманюк). Адзіным аркестрам народных інструментаў у сёлетніх “Арт-вакацыях” быў узорны аркестр гімназіі — каледжа мастацтваў Маладзечна.
Адзінымі, хто ў краіне замахнуўся на танец у стылі мадэрн, былі навучэнцы Гуманітарнага каледжа Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Янкі Купалы. Адзіным арт-вакацыйным фокуснікам (фестываль дае моладзі магчымасці праявіць сябе ў самых розных жанрах) стаў навучэнец Лідскага каледжа ГрДУ імя Янкі Купалы Аляксандр Урбановіч. Мінская вобласць здзівіла агітбрыгадай “Мой выбар”. Яе ўдзельнікі — тры браты-блізняты, якія сёння вучацца ў Жыровіцкім дзяржаўным аграрна-тэхнічным каледжы. І яшчэ адзін нумар, які адзначым, — модны майстар-клас навучэнкі Смаргонскага дзяржаўнага політэхнічнага прафесійнага ліцэя Валерыі Краўцовай (кіраўнік Аліна Альбертаўна Грынчук). На сцэне была прадэманстравана не калекцыя адзення, а калекцыя варыяцый таго, якім чынам можна абыграць адну і тую ж рэч. Вельмі цікава і носіць самы што ні на ёсць практычны характар — абавязковая ўмова навучання на ўсіх рабочых спецыяльнасцях.
Пасільны дыяпазон творчасці
Падводзячы вынікі абласных гала-канцэртаў, члены журы адзначылі вялікую работу з дзецьмі кіраўнікоў па вакале, сёлета як ніколі вырас выканальніцкі ўзровень удзельнікаў. На змену крыку ў мікрафон і добрым, але запетым да дзірак кампазіцыям Ірыны Дарафеевай, Анжалікі Агурбаш і Пятра Ялфімава прыйшло выкананне душой і новыя творы. І тут нельга не адзначыць выступленне навучэнца Ваўкавыскага дзяржаўнага будаўнічага прафесійнага ліцэя Аляксандра Кладкевіча і Алены Бабук з Гуманітарнага каледжа ГрДУ імя Янкі Купалы. 
— У якасці парады кіраўнікам і рэжысёрам канцэрта хацелася б сказаць наступнае. Навучэнцы ўстаноў прафесійна-тэхнічнай і сярэдняй спецыяльнай адукацыі не распешчаны сцэнай і выхадам на яе перад вялікай аўдыторыяй. Калі бачыце, што дзіця хоча выступаць, але не вельмі ўпэўнена адчувае сябе на сцэне, не пакідайце яго сам-насам з залай, падтрымайце яго, напрыклад, якім-небудзь мультымедыйным рашэннем, падтанцоўкай, тэатрам моды ці бэк-вакалам. І, наадварот, калі бачыце ўпэўненасць і тое, што ў навучэнца ўсё атрымліваецца, не перагружайце выступленне нейкімі дадатковымі элементамі: гэта адцягвае ўвагу ад якаснага і без таго цікавага выступлення. Напрыклад, Валерыі Еўдакімавай з Ваўкавыскага каледжа ГрДУ імя Янкі Купалы і Вользе Лабан з Салігорскага дзяржаўнага педагагічнага каледжа можна смела выходзіць на сцэну адным, — сказала сакратар журы метадыст аддзела сацыякультурных праектаў і маладзёжных ініцыятыў Нацыянальнага цэнтра мастацкай творчасці дзяцей і моладзі Таццяна Валер’еўна Грышукевіч.
Адзначым яшчэ адзін момант. Многія нумары, асабліва ў канцэрце Мінскай вобласці, былі падрыхтаваны сумеснымі сіламі навучэнцаў розных устаноў адукацыі. Тут асабліва адзначым музычна-харэаграфічную кампазіцыю “Крок наперад”, у якой былі задзейнічаны навучэнцы адразу трох навучальных устаноў Мінскай вобласці: са Слуцка, Салігорска і Маладзечна. Шматжанравы нумар, які далікатна спалучыў у сабе сучасныя маладзёжныя субкультуры, журы назвала абсалютным прыкладам добрай работы з моладдзю. У тым, што некаторыя нумары канцэртнай праграмы падрыхтавалі навучэнцы розных устаноў адукацыі, ёсць яшчэ адзін важны момант: выступаючы на сцэне разам з равеснікамі з іншых каледжаў і ліцэяў, самадзейныя артысты абараняюць гонар ужо не канкрэтнай установы адукацыі, а вобласці ўвогуле. Агульная справа і хваляванне за вынік іх збліжае, яны знаёмяцца, працягваюць актыўна стасавацца і пасля “Арт-вакацый”.
— Вельмі імпануе, калі кіраўнікі дакладна вызначаюць творчыя магчымасці моладзі, іх пасільны творчы дыяпазон. І вельмі падабаецца выраз “ад кожнага па магчымасцях” — кожнаму навучэнцу “Арт-вакацый” было прапанавана праявіць сябе ў тым жанры, нумары і вобразе, у якім ён сябе камфортна адчувае, — гаворыць намеснік старшыні журы загадчык аддзела сацыякультурных праектаў і маладзёжных ініцыятыў Нацыянальнага цэнтра мастацкай творчасці дзяцей і моладзі Алена Сяргееўна Лаўрыновіч. — Падчас абласных гала-канцэртаў мы адчулі клапатлівую руку дарослых (рэжысёраў канцэртаў, педагогаў), якая далікатна засцерагала, накіроўвала і падтрымлівала моладзь. Вельмі хочацца, каб усе дарослыя разумелі, што ў нашых руках важная місія: мы выхоўваем маладое пакаленне. Мы павінны быць яму не наглядчыкамі, а партнёрамі. Моладзь сёння больш камунікатыўная, больш інфармацыйна падкаваная, добра валодае камп’ютарнымі тэхналогіямі. Праз некаторы час нашы навучэнцы будуць нашымі калегамі, таму з самага пачатку трэба будаваць вельмі паважлівыя партнёрскія адносіны.
І дыялог, і час, і творчасць
Яшчэ адзін важны момант — дэвіз сёлетняга Рэспубліканскага фестывалю “Эпоха таленавітых — дыялог часу і творчасці”. У Мінскай і Гродзенскай абласцях ён асабліва выразна праходзіў чырвонай ніткай праз канцэртныя праграмы.
Напрыклад, пра навучэнца Іўеўскага дзяржаўнага сельскагаспадарчага прафесійнага ліцэя Яўгена Немава, які прадставіў на сцэне маналог пана Быкоўскага з п’есы “Паўлінка”, член журы Уладзімір Іванавіч Бабошын (загадчык мастацка-пастановачнай часткі Рэспубліканскага тэатра беларускай драматургіі) сказаў так: “Пан Быкоўскі, пра якога пісаў Купала, быў менавіта такі”. Ансамбль “Карані” Лідскага дзяржаўнага прафесійнага ліцэя меліярацыйнага будаўніцтва ўвогуле прадставіў на “Арт-вакацыях” народныя побытавыя танцы “Полька-бабочка” і “Лысы”, якія запісаў падчас этнаграфічнай экспедыцыі ў вёску Ятра Навагрудскага раёна Гродзенскай вобласці. У гэтым кантэксце адзначым таксама Навагрудскі дзяржаўны сельскагаспадарчы ліцэй за тэатр сцэнічнага касцюма “Вобраз сярэдневякоўя” і сярэдневяковы танец “Джыга”. І дыялог, і час, і творчасць.
— І кіраўнікам творчых калектываў, і нам, членам журы, трэба заўсёды памятаць, што наша галоўная задача — выхаваўчая, выхоўваць моладзь мастацкай творчасцю. І не трэба лічыць, што ўсе самыя таленавітыя ідуць ва ўстановы вышэйшай адукацыі. Гэта няпраўда. Мы, калі глядзелі выступленні навучэнцаў устаноў прафесійна-тэхнічнай і сярэдняй спецыяльнай адукацыі, часам нават забываліся, што перад намі не прафесійныя артысты, а моладзь, якая вучыцца і набывае далёкія ад сцэнічнага майстэрства спецыяльнасці, — гаворыць кіраўнік заслужанага аматарскага калектыву ансамбля танца “Белая Русь” Нацыянальнага цэнтра мастацкай творчасці дзяцей і моладзі Анатоль Леанідавіч Карповіч. — Што наконт выступлення ўвогуле, то выйгравалі, канечне, тыя выступоўцы, якія рабілі на сцэне тое, што яны ўмеюць і робяць гэта з задавальненнем. Калі хтосьці пачынаў рабіць тое, што не ўмее, нумар адразу губляўся.
У Мінскай вобласці канцэрт скончыўся вельмі сімвалічнай песняй “Усё проста”.
— Назва гэтай песні павінна стаць дэвізам для ўсіх. Не ганіцеся за пяцігалоссем, за надрывам. Задачы ў нас зусім іншыя. Нічога не ўскладняйце і рабіце ўсё з душой, — гаворыць Таццяна Валер’еўна Грышукевіч. — Сёлета злавіла сябе на думцы, што сяджу і ацэньваю прафесійныя нумары. Паблажлівасць да дзіцячай самадзейнасці — нават не ўчарашні, а пазаўчарашні дзень для “Арт-вакацый”.
Марына ПЫРКОВА.
pyrkova@ng-press.by
