Матывацыя — гэта тая чароўная сіла, якая падтрымлівае ў добрым стане нашы справы, нашы адносіны і наша здароўе, забяспечваючы пры гэтым асобасны рост. Матывацыя — гэта “ежа” для розуму, сэрца і душы. Без яе мы будзем непазбежна адчуваць сябе застылымі робатамі, міма якіх праходзіць яркая жыццё. Але мы ж не хочам быць такімі робатамі?! Асабіста я не хачу быць спецыялістам учарашняга дня, без жадання выконваць свае прафесійныя абавязкі, не мець мэт і вынікаў у сваёй дзейнасці.
Мне б хацелася пагаварыць пра тое, як матываваць вучня на атрыманне ведаў, зрабіць яго саюзнікам у адукацыйным працэсе, нават больш — стаць з ім па адзіны бок барыкад супраць ненавучанасці і ляноты.
Для гэтага настаўніку спачатку неабходна самому паверыць у правільнасць гэтага падыходу, матываваць сябе і стаць для вучня чалавекам, які будзе дапамагаць яму думаць эфектыўна, забяспечыць уцягнутасць, прастымулюе пошук комплексных рашэнняў і выпрацоўку ўстойлівых узаемных пагадненняў. Матываваны настаўнік створыць матываваных вучняў. І толькі так, ніяк інакш.
А цяпер пяройдзем да самага цікавага: як забяспечыць матывацыю, якая прыводзіць да цікавасці ў працэсе навучання. Тут няма лёгкага шляху, але метады існуюць.
Задача настаўніка — арганізаваць клас на прадукцыйную працу. А галоўныя ворагі цікавасці ў навучанні — гэта калі настаўнік не верыць у сябе і вучня, калі абыякавы да яго. Што матывуе мяне як настаўніка? Што падахвочвае да дзеяння? Які штуршок патрэбны мне? Гэта, бясспрэчна, мэта і вынік.
Мэты: матываваныя вучні, якія ведаюць чаго хочуць і для чаго ім патрэбны атрыманыя на ўроку веды. Значыць, калі я ўмею ставіць мэты перад сабой і бачыць вынікі сваёй дзейнасці, я павінна навучыць гэтаму сваіх вучняў. Я і мае вучні павінны бачыць перспектывы далёкай будучыні, але паколькі да яе ісці вельмі складана і доўга, то можна разгубіць па дарозе матывацыю і жаданне. Мы разбіваем гэтую мэту на маленькія, кароткія па тэрмінах.
Самая маленькая — гэта мэта ўрока, якая вядзе ў далейшым да больш вялікай (алімпіяда, конкурсы), далей — экзамены або прафесія і г.д. Смела скажу, што менавіта мэты навучання з’яўляюцца самай важнай метадычнай катэгорыяй. Адказваючы на пытанне “Навошта вучыць?”, вучні вызначаюць увесь наступны выбар. Калі я пачую: “Я паспрабую… Я магу гэта зрабіць! Я гэта зраблю! Гэта ж так проста!” — значыць, у мяне ўсё атрымалася і я іду па правільным шляху.
Тэма ўрока: Länder, Leute, Sprachen (5 клас).
Вучням прапануецца запоўніць табліцу і адказаць на пытанні:
- Füllt die Tabelleein!
Länder
|
Leute
|
Sprachen
|
- Beantwortet die Fragen!
Welche Sprache spricht in Österreich?
Wo spricht man Spanisch?
- Erzählt über Belarus und deutschsprachige Länder! (Праект.)
Паколькі гэтыя заданні выклікаюць у вучняў некаторыя цяжкасці, то фармулюем мэты сумесна:
- Мяркуецца, што да заканчэння ўрока мы будзем ведаць мовы і жыхароў краін на нямецкай мове.
- Плануецца, што да заканчэння ўрока мы запоўнім табліцу і адкажам на пытанні.
- Усё зробленае намі будзе спрыяць таму, каб даведацца больш пра нямецкамоўныя краіны.
- Дома мы, калі ёсць жаданне, падрыхтуем праекты. Для адных вучняў дадатковай матывацыяй стане паведамленне аб тым, што па дадзенай тэме праз некалькі ўрокаў будзе тэлемост з вучнямі адной са школ нямецкамоўнай краіны.
Такім чынам, мэта выконвае функцыю напрамку дзейнасці. Ахарактарызаваць мэту — значыць адказаць на пытанні “Што іменна павінна быць дасягнута ў выніку?” “На што варта накіраваць актыўнасць?” А калі бачым, што трэба зрабіць і вынік нашай дзейнасці, то жаданне працаваць і вучыцца толькі ўзмацняецца.
Алена ВОЛКАВА,
настаўніца нямецкай мовы
Саўскога дзіцячага сада — сярэдняй школы Горацкага раёна.