Малады настаўнік інфарматыкі Аляксандр Валер’евіч Панасеня чацвёрты год выкладае ў сярэдняй школе № 2 Слоніма. За гэты час для педагога знакавымі падзеямі сталі занясенне ў Кнігу гонару маладых спецыялістаў сістэмы адукацыі Гродзенскай вобласці і ўдзел у фінале раённага конкурсу “Настаўнік года — 2020”.
Аляксандр Валер’евіч шчыра прызнаецца, што некалі ў яго абсалютна не было думак аб настаўніцтве. Сёння ж ён ужо не ўяўляе сябе ў нейкай іншай прафесіі, адчувае жаданне развівацца менавіта ў ёй. Атрымалася так, што малады чалавек, хоць і не планаваў нічога падобнага, працягнуў справу сваёй маці.
— Так склаўся лёс, і я вельмі рады, — расказвае настаўнік. — Можна сказаць, што я не выбіраў прафесію, гэта яна мяне выбрала. Калі надышоў час паступлення, прыняў рашэнне падаць дакументы ў Беларускі нацыянальны тэхнічны ўніверсітэт. Разам з бацькамі адправіліся на экскурсію па факультэтах, якія мне найбольш падыходзілі. Апынуўшыся каля прыёмнай камісіі інжынерна-педагагічнага факультэта, вырашылі зайсці, пагутарыць — і ў выніку засталіся. Неўзабаве я стаў студэнтам гэтага факультэта па спецыяльнасці “Тэхналогія. Інфарматыка”.
Аляксандр Валер’евіч першапачаткова выдатна разумеў, што настаўніцкая праца — адна з самых адказных, што яна не заканчваецца разам са званком з урока. Ён з дзяцінства бачыў, як мама — настаўніца малодшых класаў — часта дапазна сядзела за сшыткамі і планамі. Хваляванні, ці правільны выбар ён зрабіў, ці яго гэта справа, былі. Аднак малады чалавек вырашыў: час усё расставіць па сваіх месцах. Падбадзёрвала думка: у будучыні можна будзе дзяліцца сваімі ведамі, дапамагаць вучням авалодаць важным прадметам.
Калі пачаўся першы студэнцкі год і А.В.Панасеня пазнаёміўся з аднагрупнікамі, сумненні адразу забыліся, і на душы стала спакойна. Вучыцца было цікава, побач знаходзіліся творчыя, таленавітыя людзі, у акружэнні якіх было прыемна знаходзіцца. Гэты час Аляксандр Валер’евіч узгадвае з цеплынёй і ўдзячнасцю. Паколькі спецыяльнасць, якую ён асвойваў, двайная, то сур’ёзна займацца трэба было не толькі любімай інфарматыкай, але і другім кірункам. Нечаканым сюрпрызам для маладога чалавека было тое, што за словам “тэхналогія” хавалася не што іншае, як працоўнае навучанне. Аднак хоць спачатку гэта было абсалютна новай справай, асвойваць яе аказалася цікава. Навучыўся не толькі таму, што павінен умець настаўнік працоўнага навучання, які выкладае ў хлопчыкаў, але і разам з аднагрупніцамі паспрабаваў вышываць. Маладых людзей і дзяўчат не заўсёды падзялялі на занятках, гэта было нестандартна і давала больш шансаў кожнаму раскрыць свой патэнцыял.
Першая педагагічная практыка выклікала даволі моцнае хваляванне. У адной са сталічных школ Аляксандр Валер’евіч упершыню паспрабаваў сябе ў ролі настаўніка. Яму адразу стала відавочна: вучыць дзяцей не так проста, як можа падацца. У кожнага дзіцяці — свой характар, тэмперамент, да кожнага трэба знайсці падыход. Таму дасканала ведаць трэба не толькі свой прадмет, але і дзіцячую псіхалогію.
— Я сутыкнуўся з пэўнымі цяжкасцямі, але ў цэлым практыка пакінула ў мяне станоўчыя эмоцыі, — узгадвае малады педагог. — Гэта быў добры жыццёвы вопыт. Наступная практыка праходзіла ўжо ў дзіцячым аздараўленчым лагеры. Мне быў даручаны адзін з малодшых атрадаў. І гэта была ўжо абсалютна іншая сітуацыя. Дзеці ўспрымалі нас не як настаўнікаў, а як старэйшых таварышаў, якія заўсёды побач і ў любую хвіліну маглі дапамагчы.
Так паступова, крок за крокам малады чалавек усё больш зацікаўліваўся сваёй прафесіяй. Сёння ён з гумарам расказвае: “Больш за ўсё запомнілася педагагічная практыка па працоўным навучанні. Так склалася, што яна выпала якраз на абслуговую працу, давялося праводзіць урокі ў дзяўчынак. Сітуацыя была нестандартная, аднак Аляксандр Валер’евіч перакананы: нічога не здараецца проста так. Новыя ўмовы — гэта заўсёды іспыт для чалавека і важны вопыт, дзякуючы чаму людзі становяцца больш упэўненымі ў сабе і сваіх сілах.
Пасля заканчэння ўніверсітэта малады спецыяліст вярнуўся у родны Слонім, дзе быў размеркаваны ў сярэднюю школу № 2 настаўнікам інфарматыкі. Асабліва няпростым выдаўся першы працоўны месяц: трэба было прывыкнуць да новай ролі, лепш пазнаёміцца з мноствам новых людзей — калег, вучняў, іх бацькоў. Справіцца з хваляваннем дапамаглі старэйшыя калегі і кіраўніцтва школы. У маладога педагога не толькі ўзмацнілася жаданне працаваць, але і з’явіўся стымул развівацца, тварыць і дабівацца нечага новага.
— Падчас першых урокаў я вельмі моцна хваляваўся, хоць сур’ёзных падстаў для гэтага не было, — дзеліцца вопытам А.В.Панасеня. — Кантакт са школьнікамі знайшоў хутка. Ды і вучні мяне прынялі вельмі добра. Не было нават і намёка на нейкія канфлікты. Я з самага пачатку стараўся, каб на ўроках ім было цікава, каб 45 мінут праходзілі на адным дыханні.
Для таго каб не губляўся кантакт з дзецьмі, Аляксандр Валер’евіч прыняў простае, але мудрае правіла. Малады настаўнік стараецца ставіць сябе на месца школьнікаў (асабліва калі ўзнікаюць нейкія пытанні ці сумненні) і тады разважае, што і як лепш зрабіць.
Удзел у фінале раённага конкурсу “Настаўнік года — 2020”, занясенне ў Кнігу гонару маладых спецыялістаў сістэмы адукацыі Гродзенскай вобласці сталі яркімі, радаснымі падзеямі. Свае перамогі Аляксандр Валер’евіч не аддзяляе ад дасягненняў школьнікаў, для яго ўсё паспела стаць адзіным, непарыўным цэлым. У 2017/2018 навучальным годзе вучань А.В.Панасені быў адзначаны дыпломам ІІІ ступені на навукова-практычнай канферэнцыі “Ступені да навукі”. Наступны год быў азнаменаваны ўжо большымі поспехамі: дыпломам ІІ ступені на раённым этапе Рэспубліканскай прадметнай алімпіяды па інфарматыцы і яшчэ адным дыпломам ІІІ ступені на раённай навукова-практычнай канферэнцыі “Ступені да навукі”. У мінулым навучальным годзе вучань 9 класа атрымаў дыплом ІІІ ступені на раёным этапе прадметнай алімпіяды.
— З кожным днём сваёй педагагічнай дзейнасці я ўсё больш разумею: сучаснае пакаленне дзяцей вельмі тэхналагічнае, — адзначае А.В.Панасеня. — Ім не цікава працаваць з папяровым падручнікам, пісаць у сшытках, чарціць алоўкам… Сапраўдную цікавасць у іх выклікаюць сучасныя тэхналогіі: электронны падручнік, мабільны дадатак, розныя сэрвісы Web 2.0 і г.д. Таму адзін з маіх галоўных вывадаў за тры гады работы ў школе — сучасным дзецям патрэбна сучасная адукацыя.
Аляксандр Валер’евіч пастаянна сочыць за інтарэсамі сваіх вучняў розных класаў, імкнецца нічога не ўпусціць, самаўдасканальвацца, каб стаць прафесіяналам. Ён упэўнены: добры настаўнік у першую чаргу павінен быць добрым чалавекам. Менавіта такім яму і хочацца стаць.
Таццяна ШЫМКО.
