Генадзь Маркевіч і Вольга Плотнікава: “У нашым жыцці галоўнае — каханне, музыка і дзеці”

- 13:22Моя школа

Сённяшні матэрыял праекта “Мая школа” выходзіць паміж двума святамі: Днём абаронцаў Айчыны і Міжнародным жаночым днём. І таму нашымі гасцямі сталі адразу два чалавекі. Мужчына і жанчына, якіх аб’ядноўвае вельмі многае. Разам яны ішлі да вяршынь беларускага эстраднага алімпу. Іх творчымі візітоўкамі сталі песні “Падает снег”, “Где-то”, “Они”, “Главное на свете — это наши дети”, а візітоўкамі іх сямейнага шчасця — прыгожыя таленавітыя дзеці Аліна і Данік. Сёння пра школу, шлях да папулярнасці і школу жыцця мы размаўляем з кампазітарам Генадзем Маркевічам і вядомай спявачкай Вольгай Плотнікавай.

— Раскажыце, калі ласка, пра свае школьныя гады. Што ў іх было адметнага?
Генадзь Маркевіч. Я родам з Гродзенскай вобласці, і мае школьныя гады прайшлі ў сярэдняй школе № 2 Навагрудка. Чым больш часу праходзіць з той пары, тым больш ахоплівае настальгія па школьных гадах. Прыязджаючы ў родны горад, люблю прайсціся па школьным двары, зайсці ў клас, успомніць, за якой партай сядзеў. Канечне, усё мяняецца: сучасны рамонт, новыя парты, але дух школы застаецца — і менавіта гэта самае дарагое.
Вольга Плотнікава. Самым любімым настаўнікам была і застаецца мой класны кіраўнік Лілія Рыгораўна Скіндэр. Так склалася, што мы пазнаёміліся з ёй яшчэ ў пачатковай школе, калі ў групе прадоўжанага дня яна працавала выхавальнікам. Потым воляй выпадку яна стала нашым класным кіраўніком — мы прыйшлі ў яе рукі, ведаючы яе, і з любоўю да яе. Лілія Рыгораўна выкладала фізіку. Спадзяюся, яна прабачыць мне, але фізіку я ніколі не любіла, ды і не давалася яна мне: зразумець законы і формулы для мяне было немагчыма, таму проста завучвала. Нам здавалася, што настаўніца была вельмі строгая, але справядлівая: ніколі яна не карала незаслужана, ніколі нікога не абразіла. Калі трэба было зрабіць заўвагу ці сур’ёзна пагаварыць, заўсёды адводзіла ўбок і рабіла гэта адзін на адзін. Да ўсіх нас, маленькіх казявак, яна звярталася на “вы” — такая павага нас вельмі ўражвала.
Генадзь. А мне найлепш помніцца мая першая настаўніца Валянціна Іванаўна Капціловіч. Не толькі таму, што яна мяне вучыла, а яшчэ і таму, што мы жылі па суседстве. Я пайшоў у школу ў 6 гадоў, і мяне спачатку не хацелі бра ць, бо я ж нарадзіўся ў лістападзе. А чаму ўзялі? У 6 гадоў я ўжо добра чытаў, у той час як некаторыя з маіх равеснікаў нават літар не ведалі. Відаць, з-за гэтага ў двары ў мяне была мянушка Прафесар.
У чатыры гады мяне запісалі ў бібліятэку, і я вельмі хутка надакучыў мясцовым бібліятэкарам: па тры-чатыры разы ў дзень я прыходзіў за новымі кніжкамі (памятаеце, былі такія тоненькія дзіцячыя кніжачкі?). Бібліятэкарскія сталы былі вельмі высокія, і жанчынам, якія там працавалі, прыходзілася прыўставаць, каб мяне ўбачыць на тым баку бібліятэчнай стойкі. І каб ад мяне пазбавіцца хоць на нейкі час, яны прапанавалі мне браць больш тоўстыя кніжкі. Так я прачытаў амаль усю дзіцячую літаратуру, якая была ў бібліятэцы.
Але недзе ў 3—4 класе мяне нібы адвярнула. Я пераключыўся на спорт. Справа ў тым, што мая маці працавала ў матэрыяльнай групе раённага аддзела адукацыі і пасля спісанняў матэрыяльных каштоўнасцей у школах раёна прывозіла дадому спартыўныя снарады. Менавіта такім чынам у нашым двары з’явіліся перакладзіна, гімнастычныя кольцы. Да таго ж у нашым доме жыў дзядька Міша, франтавік, былы спартсмен, які вучыў нас прамудрасцям спартыўнай гімнастыкі. І чаго мы толькі не рабілі на тых кольцах і перакладзіне!

— А потым была музыка… Каго можаце назваць сваім першым настаўнікам у музыцы?
Генадзь. У нашым горадзе пры таварыстве сляпых быў клуб “Кастрычнік”. І музычны кіраўнік Пётр Хараненка (муж дырэктара клуба) кіраваў там эстраднай студыяй. Нас праслухалі ў клубе, і мы сталі там займацца. У тыя часы не было паняцця “кавер-група”, але за некалькі гадоў мы ўжо спявалі ўсё, што толькі можна было. На вакзале ў нас быў кіёск, у якім прадавалі касеты з новымі запісамі. Мы знімалі з магнітафона песні, развучвалі іх і папаўнялі свой рэпертуар. З цягам часу назбіраліся таўшчэзныя сшыткі з песнямі. Таксама мы прыдумвалі розныя тэхнічныя “прымочкі” (гэта зараз існуе мноства магчымасцей для апрацоўкі голасу). Напрыклад, для таго, каб дабавіць эфект рэверберацыі падчас выступленняў, вазілі з сабой вялізны катушачны магнітафон “Тэмбр 2М”.
Таксама мы пісалі свае песні, нават прыязджалі ў Мінск і ў студыі славутых “Песняроў” запісвалі іх. Мы былі маладымі, энергіі было многа, мы ўсюды хацелі паспець.

— Вольга, вы былі выдатніцай у школе. Як гэта ўдавалася спалучаць з заняткамі музыкай?
— Музыка заўсёды існавала ў маім жыцці, але актыўна праявілася гадоў у дзесяць. На вяселлі брата адбыўся мой канцэртны дэбют. І цяпер не разумею, як гэта здарылася, але мяне папрасілі праспяваць (на гэта мяне падбіла маці — як любыя бацькі, яна імкнулася мне дапамачы). Я, канечне, пагадзілася. Выканала песню “Жоўтыя цюльпаны” і атрымала ўдзячныя апладысменты ўсіх гасцей (зараз я разумею, што ўсіх дзяцей, добра спяваюць яны ці дрэнна, прымаюць вельмі шчыра). Сама я не помню, як гэта было, і, на жаль, вяселле не здымалі на відэа, каб можна было ўбачыць свае першыя крокі ў музыцы. Але адчуванне таго, што ў мяне атрымалася і мне гэта падабаецца, засталося да гэтага часу. Пасля я стала шукаць шляхі прымянення свайго таленту: пайшла ў вакальную студыю ў сваіх родных Івацэвічах, з якой мы выступалі на канцэртах. У адзін момант я зразумела, што без музыкі не магу і хачу стаць спявачкай.
Пасля 9 класа хацела паступаць у Гродзенскае музычнае вучылішча, але бацькі не адпусцілі. Давучыўшыся да 11 класа, вырашыла паступаць у Інстытут культуры на вакал.

— Ці было ў вашым школьным жыцці такое здарэнне, за якое вам да гэтага часу сорамна?
Вольга. Аднойчы я звяла ўвесь клас з урока гісторыі. Мы былі пакрыўджаны ці несправядлівымі адзнакамі, ці пазачарговай кантрольнай, і я, выдатніца, прапанавала прагуляць усім класам урок. Канечне, некалькі чалавек (так заўсёды бывае) засталіся, але большая частка маіх аднакласнікаў пайшла гуляць на рэчку, што была побач са школай. Потым мне было вельмі сорамна, бо менавіта я была ініцыятарам гэтай акцыі пратэсту.
За што б хацела папрасіць прабачэння, дык гэта за тое, што не заўсёды была паважлівай у адносінах да сваіх настаўнікаў. Гэта цяпер я разумею, што тыя веды, якія мы атрымліваем, у значнай ступені залежаць ад узроўню павагі да педагога, які гэтыя веды дае: наколькі мы паважаем педагога, настолькі мы можам узяць ад яго патрэбныя веды.
Калі б усё можна было вярнуць назад і зараз пайсці ў школу, я інакш бы адносілася і да настаўнікаў, і да ўрокаў, вучылася б не проста для адзнакі, а каб атрымаць веды. І калі гэтае інтэрв’ю будуць чытаць дзеці, хацелася б параіць ім своечасова задумацца.

— Ці сустракаецеся вы з аднакласнікамі?
Генадзь. Некалькі гадоў назад Кірыл Слука на тэлебачанні рабіў праект “Аднакласнікі” і прапанаваў мне сабраць у тэлестудыі тых, хто са мной вучыўся. Хлопцы і дзяўчаты (а цяпер дзядзькі і цёткі) з розных куткоў краіны прыехалі ў Мінск, мы ўзялі ўдзел у тэлепраграме, а потым яшчэ доўга размаўлялі — усе былі рады бачыць адно аднаго, бо гэта была першая сустрэча пасля таго, як мы скончылі школу.
З некаторымі аднакласнікамі адносіны былі амаль сваяцкія. Напрыклад, з маім лепшым школьным сябрам Сашам Ляўковічам мы нарадзіліся ў адным радзільным доме з розніцай у адзін дзень: ён пятага лістапада, а я шостага, нашы маці ляжалі ў адной палаце, мы разам хадзілі ў дзіцячы сад, вучыліся ў адным класе, а потым ігралі і спявалі ў адной групе.

— Звычайна лічаць, што творчым людзям больш даюцца гуманітарныя прадметы. А як было ў вас?
Генадзь. У школе было ўсё цудоўна да таго часу, пакуль, дзякуючы маёй старэйшай сястры, у мяне не з’явілася гітара. Валянціна ўжо вучылася ў Мінску і, сэканоміўшы грошай, прывезла мне гітару ў якасці падарунка на дзень нараджэння. Пасля гэтай падзеі значная частка майго жыцця стала праходзіць у альтанцы ў двары дома (дворыкі ў нас былі маленькія: на чатыры кватэры ў адным пад’ездзе, але каля кожнага была альтанка). Юрый Антонаў, “Зямляне”, “Дынамік-5” з Уладзімірам Кузьміным — мы ведалі ўсе іх песні. Так, дзякуючы сястры, я стаў цікавіцца музыкай. А ў восьмым класе ўжо спяваў і іграў на вяселлях. Першая песня, якую я сыграў і праспяваў на публіцы, была “Дорога к морю” Юрыя Антонава. І потым панеслася: як толькі якая вечарына ў школе — мы ігралі, як які конкурс — таксама мы. Наша група, якая называлася “Свечи” (але нас усе называлі “Свечкі” — так, відаць, было больш прывычна), у той час грымела на ўсю Гродзенскую вобласць.
І вось з таго часу мая вучоба адышла на другі план.
Вяселлі тады былі па тры дні, і ў пятніцу мы збягалі з апошніх урокаў, каб паспець “на работу”, прапускалі заняткі ў суботу і вярталіся толькі ў нядзелю позна ўвечары, а ў панядзелак, замучаныя, ішлі ў школу. І кожная агульнашкольная лінейка пачыналася так: “Ляўковіч, Маркевіч, выйсці са строю! (Мы, апусціўшы галовы, выходзілі.) Бацькоў у школу!” Усе вельмі добра разумелі, чаму нас не было ў школе, а бацькі гэтага нам не забаранялі (усё ж нейкая лішняя капейка ў дом). І так было да таго моманту, пакуль мы не скончылі школу.

— Не спрабавалі лічыць, колькі вяселляў адыгралі?
Генадзь. Мы спявалі ледзь не кожныя выхадныя, а часам нават адразу на некалькіх вяселлях (дзяліліся на некалькі складаў групы). У мяне дома на сцяне вісеў дыван, які быў увесь завешаны вясельнымі кветачкамі (памятаеце, былі такія ў гасцей на вяселлях?).

— Лагічна, што настаўнікі не падзялялі вашы музычныя захапленні. А ці былі такія, хто ўсё ж вас падтрымліваў?
Генадзь. У нас быў настаўнік англійскай мовы Валерый Мікалаевіч. Англійскую мову мы пачыналі вучыць па песнях групы “Бітлз”. Ён, таксама як і мы, іграў у групе — у парку культуры і адпачынку на танцах. З аднаго боку, гэта было цікава, а вось у плане засваення замежный мовы — не вельмі добра.
Бацькі ў той час казалі: “З музыкі хлеб невялікі”. Тады не было такога п’янства і наркотыкаў, усё праходзіла гладка. Што з таго часу не памянялася, дык гэта адносіны бацькоў, якія і цяпер лічаць, што музыка — гэта не прафесія, а нейкі пабочны занятак.

— Якая была першая вамі напісаная песня?
Генадзь. Як мы ўвогуле пісалі песні? Бралі зборнік паэзіі, перачытвалі, на той верш, які падабаўся, спрабавалі пісаць музыку. Сёння я з усмешкай праслухоўваю тыя песні, простыя і крыху няскладныя, але добра разумею, што калі б не было тых песень, не было б таго, што напісана зараз.
У той час я не ведаў музычнай граматы. Ужо ў свядомым узросце перад службай у арміі я паступіў і два гады вучыўся завочна ў Маскоўскім універсітэце мастацтваў. Менавіта ў той час я пазнаёміўся з нотамі, таксама значна ўдасканаліў сваё майстэрства ігры на гітары, выконваў даволі складаныя творы.

— Што дапамагала і што перашкаджала вам у прафесійным развіцці і сталенні?
Генадзь. У жыцці бываюць такія сітуацыі, калі трэба прамаўчаць. Мой бацька быў вельмі прамалінейным чалавекам, і, напэўна, людзі старой загартоўкі ў большасці былі менавіта такімі. Сказаў — значыць, так і трэба зрабіць. Памятаю, як ён расчараваўся ў Камуністычнай партыі: прыйшоў дадому і кінуў партбілет. Ён быў стрыманы, мог сціснуўшы зубы стрымліваць сябе, але потым гэта ўсё роўна выплёсквалася. Ён вельмі любіў праўду-матку. І, на жаль ці на шчасце, я такі самы. Калі нехта будзе ў вочы ўсміхацца, а за спінай ліць гразь, то я лепш скажу напрамую. Мне здаецца, што гэта найбліжэйшы шлях да ісціны. І гэта часта перашкаджае быць сваім у якой-небудзь сітуацыі.

— Вас за гэта любяць ці недалюбліваюць?
Генадзь. Як хто. Нехта хоча ведаць праўду і можа нават з сябе пасмяяцца, а нехта хоча чуць прыгожыя, няхай і хлуслівыя словы.
Безумоўна, з цягам часу мы набіраемся вопыту — і жыццёвага, і прафесійнага. Усе мы адрозніваемся адно ад аднаго, у кожнага свая база, у кожнага свае напрацоўкі і свой погляд на пэўныя рэчы. І тое, што мне падабаецца пэўная песня, зусім не азначае, што яна спадабаецца каму-небудзь іншаму. Напрыклад, некаму не падабаецца, як Леанід Агуцін выканаў песню з кінастужкі “17 імгненняў вясны”, а я лічу, што гэта вельмі цікавае выкананне. І я абсалютна не супраць таго, што нехта застаецца прыхільнікам першапачатковай версіі гэтай песні, якую выконваў Іосіф Кабзон. Тое самае можна сказаць і пра ўсе вакальныя конкурсы (а мне даводзіцца быць членам журы вельмі часта): у кожнага члена журы свой густ і сваё успрыманне, і таму дзвюх аднолькавых думак не можа быць у прынцыпе — гэта ўсё вельмі суб’ектыўна. Нават добрая праграма добрага вакаліста не можа падабацца абсалютна ўсім.

— Ваша сямейнае выхаванне праецыруецца на ваш асабісты педагагічны падыход да выхавання ўласных дзяцей?
Вольга. У любой сям’і так. Як выхоўвалі нас, так выхоўваем і мы. І гэта нават не залежыць ад нас і нашага жадання. Канечне, вучоба ў педагагічным універсітэце дала мне пэўныя веды, аднак усё роўна я вучу іх так, як вучыла мяне маці. Я часта сябе лаўлю на тым, што мы з мамай аднолькава сябе паводзім. У нас нават галасы вельмі падобныя.
Перада мной заўсёды быў цудоўны ўзор сям’і — мае бацькі.
Мой бацька Віталь Аркадзьевіч амаль усё жыццё прысвяціў прадпрыемству “Газпрамтрансгаз”, маці Аляўціна Паўлаўна спачатку працавала ў будаўнічай арганізацыі, а потым перайшла ў райвыканкам. Іх ведаюць многія, вельмі паважліва адносяцца да іх.
Спадзяюся, я змагу даць сваім дзецям не горшае выхаванне і адукацыю, чым далі мне мае бацькі, і яны вырастуць добрымі людзьмі. У маіх бацькоў гэта атрымалася, і ў мяне таксама атрымаецца.
Генадзь. У нас такая прафесія, якая не прадугледжвае паняцця “рабочы дзень”: на рабоце я працую, і пры гэтым дзеці часта бываюць побач, дома, у дамашняй студыі, таксама пастаянна ідзе работа, і дзеці таксама гэта бачаць. Нашы дзеці выраслі за кулісамі. У нашай сямігадовай Аліны абсалютны слых, яна зараз спявае ў вакальным калектыве, і яе там вельмі хваляць (ні ў мяне, ні ў Вольгі няма абсалютнага слыху; мець яго — гэта дар Божы). З Вольгай яны спакойна могуць спяваць на два галасы, пры гэтым Аліна вельмі добра трымае партыю. Як усе дзеці, яна ўспрымае любую новую інфармацыю, але ў яе ёсць яшчэ і здольнасці.
Даніку зараз чатыры гады, і мы, шчыра кажучы, спачатку вырашылі, што прырода на ім адпачыла. (Смяецца.) Але ён проста да пэўнага моманту быў вельмі сціплым. Неяк яму спадабаўся адзін мультфільм, які трансліраваўся на дзіцячым канале. Ён стаў спяваць песеньку з таго мульфільма. Тады мы зразумелі: вось яно! Мы стаялі за дзвярыма з дыктафонам і запісвалі, як ён спявае.
Калісьці на адным з мерапрыемстваў, дзе сярод гасцей была наша сям’я, Іна Афанасьева прапанавала нашай Аліне праспяваць разам. Дачцэ вельмі падабалася глядзець праект “Я пою”, дзе ў адным з выпускаў дзяўчынка спявала вядомую песню І.Афанасьевай “Перечитай”. І вось на тым мерапрыемстве яна экспромтам заспявала ў дуэце (Аліне тады нават чатырох гадоў не было), чым вельмі ўразіла ўсіх прысутных (дарэчы, у інтэрнэце ёсць гэты відэаролік).
Данік вельмі сарамлівы, а вось Аліна — гэта сарвігалава. Яе можна было за кулісамі пакідаць з кім заўгодна, і яна гэтага не баялася.

— Генадзь, ваша старэйшая дачка Валерыя таксама спявае?
— Лера, якой зараз ужо 19 гадоў, прыходзіла да мяне ў студыю, займалася, спявала, танцавала, але вырашыла звязаць свой лёс з гасцінічным бізнесам. Былі поспехі, але гэта, я думаю, не стане яе прафесіяй.

— Я так разумею, што ў хуткім часе у Беларусі будзе яшчэ адна эстрадная зорка — Аліна Маркевіч. Як вы лічыце, наколькі складаным будзе яе шлях на сцэну?
Вольга. Ёй не будзе складана, бо з самага нараджэння яна ідзе па гэтай сцяжынцы. Больш за тое, яшчэ да нараджэння яна была на сцэне і адчувала рэакцыю залы. Нашы дзеці вельмі камфортна адчуваюць сябе ў артыстычным асяроддзі (а як інакш — яны там выраслі), што, я не сумняваюся, і потым ім там будзе камфортна. Яны ведаюць артыстаў, адносяцца да іх як да звычайных людзей, таму што кантактуюць з імі ў звычайных умовах. Калі яны пойдуць па гэтым шляху, ім будзе проста. Яны ўжо атрымалі вялікі аб’ём інфармацыі, да якога я навобмацак ішла амаль усё свядомае жыццё. Але невядома, ці захочуць яны пайсці па гэтым шляху. Мы ніколі не цэнім таго, што маем, чалавеку заўсёды хочацца нечага незвычайнага і нязвыклага, мы імкнёмся адвязацца ад меркавання нашых бацькоў і часта ідзём ім наперакор. Можа здарыцца, што, нягледзячы на наяўнасць таленту, яны захочуць рэалізавацца ў нейкай іншай сферы. І я падтрымаю любы іх выбар. Зараз я перадам ім усё, што магу, навучу працаваць на сцэне, а наколькі яны скарыстаюць гэта, будзе залежаць толькі ад іх саміх.
На пачатку жыццёвага шляху для чалавека адчынены ўсе дзверы, але ў некаторыя з іх мы ўваходзім, а некаторыя самі зачыняем, часта па няведанні, няўпэўненасці ці са страху, самі сабе ствараем перашкоды. Але без перашкод таксама нельга: яны загартоўваюць нас, даючы магчымасць ісці далей. І чым больш такіх перашкод мы пераадольваем, тым мацнейшымі становімся. Перамагае наймацнейшы, і чым больш у нас сіл, тым большых вышынь мы зможам дасягнуць.

— Як вы лічыце, на чым заснаваны ваш саюз, што з’яўляецца самым галоўным складнікам вашай гармоніі?
Генадзь.Галоўнае ў нашым жыцці — гэта, як ні банальна, каханне. А таксама музыка і дзеці: мы гадуем цудоўных дзетак, жывём адной справай. Мы займаемся любімай справай і амаль заўсёды разам — на канцэртах, на здымках. Часта ў нас пытаюцца, ці не надакучваем мы адно аднаму. Але ўсё ж узнікла неабходнасць купляць другую машыну, бо часам нашы планы могуць не супадаць, таму прыходзіцца нечым ахвяраваць. Сапраўды, ёсць рэчы, якія трэба рабіць асобна, напрыклад, мне хочацца папрацаваць у студыі, а Вользе трэба на здымкі. Ды і паспець паасобку можна больш.

— Вольга, раскажыце, як вы пазнаёміліся з Генадзем?
— Не люблю гэта ўспамінаць, але пасля школы я не паступіла ў тагачасны Інстытут культуры (я з дзяцінства вельмі хацела ста ць спявачкай) — мяне крыху “падкасіла” хвароба, і я “заваліла” ўступны экзамен. І тады мае бацькі, людзі практычныя, палічыўшы, што страчваць год не мае сэнсу, сталі шукаць, куды б можна было мяне ўладкаваць. Думалі так: “Год адвучышся, а потым будзеш паступаць яшчэ раз туды, куда захочаш”. Я пагадзілася і паступіла на новую спецыяльнасць “Біялогія і валеалогія” ў Мінскі педагагічны інстытут — палічыла, што вывучаць здаровы лад жыцця лішнім не будзе. Паступіла я туды даволі проста, бо школу скончыла з медалём і пры паступленні здавала толькі адзін экзамен. Здала яго паспяхова, хаця, шчыра кажучы, марыла “заваліць”, бо біялогія мяне асабліва не цікавіла, як не цікавіла і педагагічная кар’ера. Я лічыла, што педагог з мяне не атрымаецца. Тым не менш я паставіла сабе задачу вучыцца і, знаходзячыся ў Мінску, рыхтавацца да паступлення на вакал на наступны год. Цікава, што з цягам часу прафесія мяне зацікавіла, хаця спачатку я проста бавіла час у інстытуце.
Зразумела, я пачала шукаць магчымасць рэалізаваць сябе ў творчасці. Аднойчы мой знаёмы з Івацэвіч падказаў мне звярнуцца ў студыю “Чырвоныя зоркі”, дзе, як аказалася, у той час працаваў Генадзь Маркевіч (тады яшчэ не кіраўнік, а проста педагог студыі). Канечне, я пайшла на праслухоўванне, там з ім і пазнаёмілася. Менавіта там завязаліся нашы адносіны.
З самага пачатку я па-асабліваму адносілася да яго. Я ніколі яго не называла Генадзь Аляксандравіч. Ён толькі лічыўся педагогам, а ў рэальнасці мы былі з ім на роўных, звярталіся на “ты”, маглі размаўляць на любыя маладзёжныя тэмы, ды і выглядаў і трымаўся ён гэтак жа. У той жа час ён быў для мяне абсалютным аўтарытэтам. Памятаю, як аднойчы, прыехаўшы дадому, я сказала: “Мама, у нас у студыі працуе жывы кампазітар”. Тады я нават і падумаць не магла, што гэты чалавек зможа стаць маім сябрам, а тым больш мужам.
Доўга мы мелі зносіны проста як удзельнік калектыву і кіраўнік, разам ездзілі на канцэрты, працавалі ў студыі. Я пастаянна ў яго пыталася, колькі каштуе напісаць песню, як можна зрабіць аранжыроўкі і дзе запісаць песню. Зусім не для таго, каб нейкім чынам выкарыстаць яго сувязі і прабіцца на сцэну, а каб проста атрымаць інфармацыю, якая мяне цікавіла, з першых вуснаў. Я ніколі не была нацэлена на яго як на сродак руху ў вакальнай кар’еры. Да Гены мяне прывёў лёс, пазнаёміў з ім. І гэта знаёмства прынесла плён і яму, і мне: як кампазітар Генадзь Маркевіч змог рэалізавацца дзякуючы праекту з назвай “Вольга Плотнікава”, а я змагла дасягнуць на сцэне пэўных вышынь дзякуючы песням Генадзя Маркевіча. Ды і звычайным жаночым шчасцем я таксама абавязана яму.

— Генадзь, што для вас было галоўным у выбары спадарожніцы жыцця?
— Вольга мне спадабалася найперш тым, што была не разбэшчаная ў сённяшнім разуменні гэтага слова. Гэта было іншае пакаленне. Сённяшнія дзеці маюць мабільныя тэлефоны, планшэты, камп’ютары, яны жывуць лепш, чым жылі мы, і так павінна быць. Я адчуў у ёй роднасную душу. Нам было пра што пагаварыць і што абмеркаваць, хаця мы пазнаёміліся, калі яна была студэнткай, а я, лічыце, выкладчыкам.

— Відаць, злыя языкі перамывалі вам косці за спінай?
Вольга. Я вельмі балюча ўспрымала такія заўвагі, і Гена мне вельмі акуратна іх агучваў. Ды што казаць, калі нават мая старэйшая сястра Аляксандра намякнула мне: “Табе не сорамна так выкарыстоўваць чалавека?” Я вельмі абуралася, таму што людзі чамусьці бачылі менавіта гэты бок нашага жыцця. Можа, таму, што ў нас розніца амаль у 14 гадоў, і таму, што ён тады ўжо быў вядомым кампазітарам, а я ўчарашняй школьніцай, якая імкнулася да рэалізацыі сваёй мары? Але ўсё было не так! Я сапраўды закахалася ў гэтага чалавека і аднойчы сказала яму: “Я магу паставіць крыж на сваёй мары стаць спявачкай і буду працаваць настаўніцай біялогіі ў школе, але быць я хачу з табой!” Я вельмі ўдзячна Гену, што ён, не пайшоўшы за грамадскай думкай, усё ж вырашыў, што мы будзем працаваць у адным напрамку як творчая сям’я. І я шчаслівая, што так склалася.

— А настаўніцай біялогіі давялося папрацаваць?
Вольга. Толькі падчас педагагічнай практыкі. Ды і, думаю, з мяне не атрымаўся б добры настаўнік-прадметнік. (Смяецца.) Не таму, што я дрэнна ведала свой прадмет, — у мяне іншы склад характару. Мы з маімі вучнямі больш размаўлялі, жартавалі, смяяліся — мабыць, я не змагла б даць ім веды ў тым аб’ёме, у якім павінен даваць добры прадметнік.
Неяк я прыйшла да сяброўкі, і тая папрасіла дапамагчы дачцэ зрабіць урокі. І я так разышлася: запісвала, тлумачыла, раскладвала ўсё па палічках. “Ну як гэта можна не разумець,” — скардзілася я. А дзяўчынка толькі паглядзела на мяне і ціхенька запісала тое, што я ёй сказала. Пасля ўсяго гэтага сяброўка падвяла вынік: “Як добра, Вольга, што ты ўсё ж стала спявачкай!” (Смяецца.)
І мне пашанцавала, што вучылася я платна (на бясплатнае так і не ўдалося перавесціся, хоць я і была ў інстытуце выдатніцай), — не прыйшлося адпрацоўваць па размеркаванні.

— Вучні, з якімі вы працавалі на практыцы, не падыходзілі да вас на канцэртах?
Вольга. Справа ў тым, што я вельмі змянілася. Была абсалютна іншым чалавекам. І нават тыя, хто вучыўся са мной у інстытуце (а я вучылася на двух курсах, бо брала акадэмічны водпуск), не пазнаюць мяне, калі мы сустракаемся. У сацыяльных сетках я неяк спісалася з адным з педагогаў, які меў цесныя зносіны са студэнтамі, — выкладчыкам заалогіі Андрэем Іванавічам. З ім мы хадзілі на практычныя работы на прыродзе і паспелі за час заняткаў добра пазнаёміцца. “Гэта я, Вольга Плотнікава,” — пісала я, але ён мяне таксама не пазнаў.
Я сапраўды памятаю сваіх педагогаў і многім вельмі ўдзячна, таму што, акрамя ведаў, яны далі нам жыццёвы вопыт і чалавечую школу.

— Кожны мужчына — гэта абаронца. Як вы лічыце, што вы асабіста павінны абараняць перш за ўсё?
Генадзь. Найперш мужчына павінен абараняць сваю сям’ю: дзяцей, жонку, сваякоў. Гэта тое роднае, што, як кажуць, найбліжэй.
У час службы ў арміі (а служыў я ў асобным разведвальным батальёне) — спачатку ў вучэбцы ў Бярдзічаве ва Украіне, а потым у Чэхаславакіі — калі быў малады і не абцяжараны ні сям’ёй, ні дзецьмі, не так усё ўспрымаў. А вось калі ў цябе маленькія дзеці, разумееш, што вайна — гэта самае страшнае, што можа здарыцца.
Мне вельмі балюча глядзець на тое, што зараз адбываецца ва Украіне. Як любы іншы чалавек, я, хачу гэтага ці не, прымяраю тую сітуацыю да сваёй сям’і. Мне страшна, што перажываюць у гэты час дзеці.

— Што падарылі мужу на Дзень абаронцаў айчыны?
Вольга. Вельмі практычны падарунак. У нас дома не было прыгожага аформленага месца, куды б мы складвалі ўсе ключы. І часта бывае, што некуды спяшаешся, а ключы знайсці не можаш. Гэта часцей здараецца з Генам, і таму я вырашыла падарыць яму ключніцу. Зараз усе ключы ў адным месцы. (Смяецца.) Мужчына — гэта захавальнік і абаронца дома, і гэтым падарункам я яшчэ раз падкрэсліла, што менавіта ён гаспадар у доме і валодае ўсімі ключамі ад нашага сямейнага шчасця і дабрабыту.

— Ці любіце вы рабіць сюрпрызы. І які сюрпрыз рыхтуеце жонцы на 8 Сакавіка?
Генадзь. Безумоўна, гэта будуць кветкі. А ўвогуле хочацца дарыць тое, пра што калісьці прыгадвалася, што стане жаданым і патрэбным падарункам, каб, атрымаўшы яго, можна было пачуць: “Я ж пра гэта даўно марыла!” На Дзень Святога Валянціна я падарыў Вользе яе любімы парфюм. Да таго ж мне вельмі падабаецца дарыць падарункі нетрывіяльна. Гэта павінна быць нечакана, з гумарам, з сюрпрызам і розыгрышам. А што гэта будзе — сакрэт раскрываць не буду.

— Вольга, які падарунак вы лічыце самым лепшым і самым жаданым?
— Найперш гэта проста праяўленне ўвагі. І ў якасці знаку ўвагі мне можа быць дастаткова кветак. На кожнае 8 Сакавіка Гена абавязкова дорыць кветкі мне, дачцэ і, калі ў гэты дзень у нас нехта ў гасцях, усёй жаночай частцы нашай сям’і. Ён ведае, што я вельмі люблю цюльпаны. Прачынаючыся раніцай, я знаходжу дома прыгожы букет гэтых цудоўных кветак, і гэтай увагі мне ў прынцыпе дастаткова. Канечне, калі муж дадае да гэтага прыгатаванне снедання, а яшчэ лепш — абеду ці “прагуляе” мяне куды-небудзь, я буду яму вельмі ўдзячна. Самае галоўнае, каб людзі дарылі адно аднаму ўвагу, а не проста, цмокнуўшы ў шчочку, падарылі кветкі і разышліся па пакоях кватэры кожны па сваіх справах. У нашай сям’і любое свята, нават не самае значнае, павінна быць святам.
Нішто так не радуе нас, як падарункі: вельмі прыемна іх атрымліваць, але таксама прыемна бачыць, як чалавек, адкрываючы падарунак, шчыра яму радуецца, тады станоўчыя эмоцыі множацца ў геаметрычнай прагрэсіі і ствараюць свята.

— Здаровы лад жыцця — гэта ваша спецыяльнасць. А што вы робіце не па навуцы?
Вольга. Я ведаю, як павінна быць, але жыву не заўсёды так, як патрэбна. Я звычайны жывы чалавек і люблю смачна паесці, прычым гэта не абавязкова павінна быць карысная ежа. Часам так смачна з’есці што-небудзь з фаст-фуду. (Смяецца.) Лічу, што ў жыцці можна дазволіць сабе многія шкоднасці, выключаючы, канечне, наркотыкі і псіхатропныя рэчывы — гэта тое, супраць чаго я выступаю катэгарычна. А ва ўсім астатнім — тое, што ў меру, ідзе на карысць нашаму арганізму. Галоўнае — устанавіць правільныя межы для гэтых шкоднасцей. У мяне гэтыя межы вельмі жорсткія, але я дазваляю сабе невялікія слабасці. У прыватнасці, я вельмі люблю салодкае. Разумею, як яно шкодзіць нашаму арганізму і фігуры, але гэта тое, без чаго я абсалютна не магу жыць.

— Генадзь, вы кіруеце музычнай студыяй, пішаце песні. Сёння вы больш музыкант ці педагог?
— Мне б, канечне, зараз хацелася зрабіць больш як музыканту і кампазітару. Але з іншага боку, работа ў студыі з дзецьмі і студэнтамі таксама каштоўная: хочацца паказаць ім тое, праз што я прайшоў і што я ведаю, каб яны не наступалі на тыя граблі, на якія калісьці наступаў я. Аднак моладзі вельмі цяжка нешта даказаць. Ставячы сябе на іх месца, я надзвычай добра гэта разумею — сам быў такі, шмат спрачаўся з педагогамі. Яны павінны гэта перарасці.
Можна іграць ультрамодную альтэрнатыўную музыку, але абавязкова трэба разуменне. Менавіта з-за недахопу разумення, спрэчак групы распадаюцца, удзельнікі разбягаюцца, ствараюць новыя групы, а некаторыя кідаюць музыку. І гэтага вельмі шкада.

— Ці ёсць у вашым жыцці нешта такое, чаго вы яшчэ не паспрабавалі, але вельмі хочаце?
Вольга. Я веру ў тое, што мары могуць спраўджвацца. У юнацтве я гаварыла, што ў мяне былі дзве мары: паспрабаваць сябе ў ролі радыёвядучай і кінаактрысы. Калі шчыра верыш у свае мары, яны пачынаюць спраўджвацца. Я запісваю свае мары на ліст паперы, а калі яны здзяйсняюцца, пішу новыя. Зараз я працую радыё- і тэлевядучай (перыядычна з’яўляюся ў радыёэфіры як радыёдыджэй; прайшоўшы мноства кастынгаў і спачатку меўшы многа няўдач, усё ж такі трапіла на тэлебачанне). Гады тры назад у мяне з’явілася магчымасць зняцца ў мастацкім фільме, я і яе скарыстала. А зусім нядаўна я знялася ў эпізадычнай ролі ў серыяле “Вяртанне Мухтара”. Гэта таксама цудоўны вопыт. Я зразумела, што я гэта магу і ў мяне гэта нядрэнна атрымліваецца. Мне падабаецца працаваць на тэлебачанні, я веру, што яшчэ буду здымацца ў кіно, але ніколі не пакіну кар’еру спявачкі.
Калісьці маленькай дзяўчынкай я марыла паляцець у космас. Дзяўчынка вырасла і ў космас ужо больш не хоча. Пры гэтым я добра разумею, што жыццё творчага чалавека — гэта своеасаблівы космас, таму і гэтая мая мара спраўдзілася.
На некаторыя свае мары я стаўлю абмежаванні. Я вельмі добра разумею, што, каб ста ць, напрыклад, спявачкай сусветнага маштабу, трэба будзе фактычна адкінуць асабістыя інтарэсы, адмовіцца ад сям’і, дзяцей, звыклага ладу жыцця. Але мне падабаецца маё сённяшняе жыццё, і я не хачу ні ад чаго адмаўляцца. Ды мне зараз хапае папулярнасці і ў нашых шыротах. Я не разумею, як можна жыць за замкавымі сценамі, хавацца ад фанатаў пад акулярамі і цёмнай вопраткай і не мець магчымасці выйсці, напрыклад, у магазін ці пасядзець с сябрамі ў кафэ.

— Чаго б вы пажадалі жанчынам-педагогам напярэдадні свята 8 Сакавіка?
Вольга. Сёння прафесія педагога, на мой погляд, недаацэнена грамадствам, страціла сваю былую веліч. Настаўнік — гэта асоба, ад якой залежыць абсалютна ўсё наша жыццё. Менавіта настаўнікі суправаджаюць і дапамагаюць у асваенні свету, прафесіі, набыцці шэрага жыццёвых каштоўнасцей.
Генадзь. Нашы настаўніцы — моцныя духам жанчыны. Хачу пажадаць ім напярэдадні жаночага свята, нягледзячы на ўсе перыпетыі і цяжкасці сучаснасці, заўсёды заставацца жанчынамі, пяшчотнымі і ласкавымі, мудрымі і каханымі.

— Вялікі дзякуй вам за размову. Сямейнага шчасця, здароўя вам і вашым дзецям, поспехаў і няспыннага прагрэсу ў творчасці!

Гутарыў Уладзімір ФАЛАЛЕЕЎ.
Фота з сямейнага архіва
Вольгі ПЛОТНІКАВАЙ і Генадзя МАРКЕВІЧА.